Abi o boruyu insan gucuyle cikartamazsin. Neden cikartamazsin sorusunun cevabi ise, cekme. Kimyasal reaksiyon sonucu epoksi de polyester de ceker. Epoksinin cekmesi cok cok azdir. Ancak yine de ceker. Simdi aluminyum boru 12mm capinda. Mantiken ustune yaptigin elyaf'in ic capi da 12mm olmali. Ancak reaksiyon, isinma soguma sonucunda elyaf 11.95 mm ye kuculmeye calisiyor. Aluminyum ise buna direniyor ve aralarinda cok ciddi bir surtunme olusuyor. Bu surtunme kuvvetini butun boruya yayarsan, bir insanin cikarmasi mumkun degildir. kalip ayirici da bu noktada isini kolaylastiramaz. Cunku dibine kadar frene basilmis  bir arabanin tekerini cevirmeye calismak gibi bir durum yasadigin.

Su sartlarda yapabilecegin en iyi sey, bir sekilde bir noktadan civi ile tornavida ile vs, kalip ve fiber arasina ufak bir aralik yapip, hava tabancasi ile buradan hava basmak. Saglam hava basarsan bu ayrilmayi saglar. Ancak hava basiyorken bir yandan da fiber boruyu cekmen lazim ki cikartabil. Baska umut gormuyorum

Peki ne yapabilirsin? aluminyum boruya herhangi birsey uygulamadan once boydan boya yaglayip strec film sar. Strec filmi, yay sarar gibi, %20'si ust uste binecek sekilde komple sar boruya. Boru yagli olacagi icin sarmak biraz zahmetli olacaktir tabi. Ama yapacak birsey yok.

Borunun bir ucunda bu strec film altina hava basabilecegin bir boru sok. normal kompresorlerle kullanilan mavi/turuncu hava borulari is gorur. kompresore baglaman kolay olur.

Streci siki ve tok bi sekilde sarmaya bak mutlaka. Ardindan kalip ayirici sur ve fiber uygulamani yap. Recine kurlendikten sonra strec altinda biraktigin borudan kompresorle hava basarken bir yandan da fiber boruyu cekerek cikarmaya bak. Kolayca gelmesi gerekir.

Boruyu nasil yapman gerektigine gelirsek.  Amac cok onemli. Kimisi boru cok esnesin ama hic kirilmasin ister, kimisi boru minimum esnesin ister.. boruyu zorlayacak yukleri dogru anlamak da onemli.

Borunun minimum esnemesi icin, boru boyuna dogru mumkun oldugunca cok duz elyaf uzanmali. Bu elyaflar boru bir tarafa esnemeye calistiginda gerilerek esnemeyi absorbe eder. Boylece boru daha az esnek olur.

Ote yandan, boru esneyebildigi kadar esnesin ama kirilmasin istiyorsan, Hazir orgu boru elyaflar gibi birbirine zit yonde yaylar seklinde elyafi boruya sarmalisin. Yay pitch'i ne kadar az ise boru o kadar esne olur. Esnemeyi daha az absorbe etse de yuvarlak seklini daha iyi koruyabilir. Pitch ne kadar fazla olursa, esnemeyi o kadar cok absorbe eder.
Yanibirbirine zit iki yay saracaksin. yay'in pitch'i esnemeye direnci ile seklini koruma arasinda bir balans verecektir.

Hem esnemesin hem seklini korusun istiyorsan, fiberglass buna uygun malzeme degil. cam fiberlerinin kendisi esner zaten.
Az esneme lazimsa, karbon fiber tek yok.

Eger uygun fiyatli unidirectional ( elyaflari tek yone uzanan ) karbon elyaf bulabilirsen, bunlari diregin boyuna dogru sararsin. sonra da bunun ustune oldukca az pitch'i olan zit iki yay seklinde cam elyaf sararsin, hem seklini iyi korur, hem de esnemesi oldukca az olur.

Yine de, kendin yaptigina degecek saglam bir fiber boru yapabilmek icin en sagliklisi unidirectional elyaf kullanman. Yoksa diregin yeterli dayaniklilik vermesi icin oldukca agir yapman gerekir.

Ideal sartlarda, bir cok elyaf'in en saglam oldugu oran, 100gram elyaf'a 60 - 70 gram recinedir. Ancak bunu sadece vakum infuzyon ile ulasabilirsin.  El yatirmasinda en iyi alabilecegin oran genelde 100gram elyaf'a 120 - 130 gram, cogu zaman da elde edecegin oran 100 gram'a 150 - 170 gram seklinde olacaktir.

Daha iyi oranlari elle yakalaman mumkun degil. Bu da, diregini gereginden zayif yapiyor. Soyle ki, elyaf'a recine suruyorsun. Recine, elyafin uzerinde bir katman olusturuyor. Diyelim en ustteki elyaflarin uzerinde ki 0.5mm recine tabakasi olustu. Boruya yuk bindiginde, en dis yuzeyi en cok yuke maruz kalacak olan yerdir. Dolayisi ile bu 0.5mm recine en yuksek yuke maruz kalir. Icinde elyaf bulunmadigi icin bu 0.5mm recine catlamaya mahkumdur. Catlak da herhangi bir malzemenin kanseridir. Bir kere catlak olustu mu, o catlak sadece buyur. Malzeme yarilana kadar da buyumeye devam eder. Bu yuzden kompozitleri elle yatirma yontemi, hassas yapi elemani yapmaya uygun degildir.

Bana sorarsan baya profesyonel sartlarda yapamayacaksan hazir boru almak daha mantikli. Eger hazir fiberglass veya karbon boruya ulasamiyorsan da, en temizi aluminyum kullanmak.

siyah ve beyaz olan resim karışmış. Bu doğru olur umarım.

Cok yumusak olmamasi gerek. Biraz gevrek olmali. Kapagini acik birakmazsan epoksinin raf omru baya uzundur. Belki karisimi tam iyi ayarlayamadin? hassas olcmen gerekir. Karisimi iyi ayarlayamazsan epoksi uygun sekilde kurlenmiyor ve neticede genellikle yumusak oluyor.

Ote yandan, 0.5mm yok gibi birsey. Onun da cogu recinedir. Gordugum kadari ile tek kat boru elyaf ve ustune bir iki sarim fitil elyaf gecmissin. Bu kadar az fiber ile saglikli boru elde etmen imkansiz. Zaten boru elyafinin elyaflari zigzag oruldugu icin, bence ekstra fiber sarmana gerek yok. Ancak en az 4 - 5 kat boru elyaf'i ust uste gecirmelisin ki en azindan 1.5 - 2mm kadar elyaf'in olsun. Ustune de recine gelince 2 - 2.5mm boru elde edersin. Bu muhtemelen yeterince saglam olur.

Yaptigin bir hata da bolca epoksi kullanman. Bolca kullanmana gerek yok. Elyaflar yeterince islansin tamamdir. Fazlasi hem agirlik, hem de malzemeye gevreklik katiyor, daha zayif oluyor.

Neticede elde ettigin borunun cam gibi seffaf olmamasi lazim. Epoksi cam elyafi cam gibi sonuc vermez. Cok yakindan bakarsan arkasini daha net gorursun, polisaj yaparsan daha da saydamlasabilir. Ama Cam gibi olmaz. Donuk mat goruntu normal. Muhtemelen icindeki recine oraninin dusuk, elyaf oraninin cok olmasindan kaynaklidir.

Laminasyon yaptigin recineye dolgu katilmaz. elyafi islatma yetenegi azalir yada kaybolur. Aksine mumkun oldugunca akiskan olmasini istersin ki elyaflarin mikro araliklarina daha iyi nufuz etsin.

Hazir borularin birkac cesidi var. En ucuz ve bol bulunani pultruzyon borular. Bunlarin da ucuzunda borunun capina sarilmis zigzag elyaflar pek bulunmaz. Bu borular sadece cekerek kopartmaya karsi dayaniklidir.  Egip bukmeye calisirsan kirilmaya musaittirler.

En iyi borular hem boyuna elyaflarin, hem capina elyaflarin sarildigi borulardir ki bunlar daha pahalidir. Yine de herseyde oldugu gibi ne kadar ekmek, o kadar kofte.

Bence kendi fiberglass borularini yapma fikri hala iyi bir fikir degil. Cunku daha profesyonel sartlarda ve yeterli ekipman/malzeme kullanarak yaparsan ancak verimli bir urun ortaya cikar.

Finalde tam olarak nasil bir kazanc bekledigini hatirlamiyorum fiberglass borudan. Ancak ben hala alternatiflere yonelmenin senin yararina olacagini dusunuyorum.

Eger aluminyum isini gormuyor, daha esnek birsey ariyorsan  sana bir fikir :
Kalorifer tesisatlarinda kullanilan, aluminyum folyo ve fiber orgu takviyeli pprc borular var. bu borular normal pprc borulardan daha saglamdir ve normal pprc boru kadar esnektir.

Esneklige ihtiyacin varsa fiber takviyeli pprc boru kullanabilirsin. daha rijitlik lazimsa bence hala aluminyum boru en iyi secenek.

Ben sahsen infuzyon yapamayacaksam fiber boru yapmaya girismezdim. cunku ortaya cikan malzeme ya dayaniksiz ya da agir olacak her turlu.

Cok yumusak olmamasi gerek. Biraz gevrek olmali. Kapagini acik birakmazsan epoksinin raf omru baya uzundur. Belki karisimi tam iyi ayarlayamadin? hassas olcmen gerekir. Karisimi iyi ayarlayamazsan epoksi uygun sekilde kurlenmiyor ve neticede genellikle yumusak oluyor.

Ote yandan, 0.5mm yok gibi birsey. Onun da cogu recinedir. Gordugum kadari ile tek kat boru elyaf ve ustune bir iki sarim fitil elyaf gecmissin. Bu kadar az fiber ile saglikli boru elde etmen imkansiz. Zaten boru elyafinin elyaflari zigzag oruldugu icin, bence ekstra fiber sarmana gerek yok. Ancak en az 4 - 5 kat boru elyaf'i ust uste gecirmelisin ki en azindan 1.5 - 2mm kadar elyaf'in olsun. Ustune de recine gelince 2 - 2.5mm boru elde edersin. Bu muhtemelen yeterince saglam olur.

Yaptigin bir hata da bolca epoksi kullanman. Bolca kullanmana gerek yok. Elyaflar yeterince islansin tamamdir. Fazlasi hem agirlik, hem de malzemeye gevreklik katiyor, daha zayif oluyor.

Neticede elde ettigin borunun cam gibi seffaf olmamasi lazim. Epoksi cam elyafi cam gibi sonuc vermez. Cok yakindan bakarsan arkasini daha net gorursun, polisaj yaparsan daha da saydamlasabilir. Ama Cam gibi olmaz. Donuk mat goruntu normal. Muhtemelen icindeki recine oraninin dusuk, elyaf oraninin cok olmasindan kaynaklidir.

Laminasyon yaptigin recineye dolgu katilmaz. elyafi islatma yetenegi azalir yada kaybolur. Aksine mumkun oldugunca akiskan olmasini istersin ki elyaflarin mikro araliklarina daha iyi nufuz etsin.

Hazir borularin birkac cesidi var. En ucuz ve bol bulunani pultruzyon borular. Bunlarin da ucuzunda borunun capina sarilmis zigzag elyaflar pek bulunmaz. Bu borular sadece cekerek kopartmaya karsi dayaniklidir.  Egip bukmeye calisirsan kirilmaya musaittirler.

En iyi borular hem boyuna elyaflarin, hem capina elyaflarin sarildigi borulardir ki bunlar daha pahalidir. Yine de herseyde oldugu gibi ne kadar ekmek, o kadar kofte.

Bence kendi fiberglass borularini yapma fikri hala iyi bir fikir degil. Cunku daha profesyonel sartlarda ve yeterli ekipman/malzeme kullanarak yaparsan ancak verimli bir urun ortaya cikar.

Finalde tam olarak nasil bir kazanc bekledigini hatirlamiyorum fiberglass borudan. Ancak ben hala alternatiflere yonelmenin senin yararina olacagini dusunuyorum.

Eger aluminyum isini gormuyor, daha esnek birsey ariyorsan  sana bir fikir :
Kalorifer tesisatlarinda kullanilan, aluminyum folyo ve fiber orgu takviyeli pprc borular var. bu borular normal pprc borulardan daha saglamdir ve normal pprc boru kadar esnektir.

Esneklige ihtiyacin varsa fiber takviyeli pprc boru kullanabilirsin. daha rijitlik lazimsa bence hala aluminyum boru en iyi secenek.

Ben sahsen infuzyon yapamayacaksam fiber boru yapmaya girismezdim. cunku ortaya cikan malzeme ya dayaniksiz ya da agir olacak her turlu.

Karışımda hata olacağını pek sanmıyorum, 1 gram hassasiyetli terazi kullanıyorum.

Ama sanırım asıl hata tek kat örgü hortum kullanmam. Ben onu hep yetecek diye düşünüyorum. Niye ince oluyor diyorum.

Bence tamamdır.  4 5 kat yaparsam en azından daha sert ve sağlam birşey çıkar ortaya. Elle ayrıca sarmama gerek kalmaz. Onu sarabiliyor muyum diye bir denemek için sarmıştım.

Plastik boru üzerine sardıktan sonra, çıkarmak için plastik boruyu ısı tabancası ile ısıtıp büzmeyi düşünüyordum. Ama sanırım reaksiyon ısısı epey ile yaramış, fazla zorlanmadan çıktı. Bakalım uzun olunca da kolayvolacak mı?

Merhaba;

Tam ters düz yüzey, boruya, yapışkanlı yüzey birbirini saracak şekilde yukarı. Borunun iç ceperi önemli değil ise prüzsüzlük olarak söylüyorum. Bantın yapışkan yüzyine elyafı sarıp üstünede yedirebilirsiniz ilk kat için.

Yapışmazlık önerileri sağlayan sevgili arkadaşlara çok teşekkürler. Çeşit çeşit çıkıyor.

Ancak sessiz sakin adaşımın vurguladığı birşey var: Burada sorun yapışma değiş sıkışma. Epoksinin kururken büzülüp(çekip) boruyu sıkıca sarması.

Ben de böyle olduğunu görüyorum. Çıkaramadığım epoksi boruyu bıçakla boylamasına yardığım zaman, kuru ağaç kabuğu soyulur gibi soyulup kolayca ayrılıyor. Yapışan bir şey yok. Ama çok sıkı bir şekilde sardığı için alttaki boruyu, kesmeden çıkarmak mümkün olmuyor.

Üç aşağı beş yukarı çözümler birbirinin benzeri. Kalıp ayırıcı sıvının yerini alıyor. Sıkışma konusu yine kalıyor.

Adaşım sonra araya hava basıp açmayı önerdi, ben başka yol denedim.

Plastik damlama boru pek sıkışma göstermedi. Gerçi örnek kısa idi ama uzun da olsa, biraz esnerse epoksi boru, plastikten ayrılıyor.

Ben hatta şöyle düşünmüştüm:

Plastik boru alüminyum boru üzerinden rahatça çıkıyor (teflonun veya koli bandının çıkması gibi). En kötü ihtimal plastik boru epoksi borunun içinde kalır (teflon veya koli bandı ayrılıyor olabilir / olmayabilir; denemedim, bilmiyorum). Ama ısı tabancası ile ısıtırsam, plastik boru büzüşüp epoksden ayrılır. Sanki ona da gerek kalmadı gibi; kürlenme sırasında ortaya çıkan ısı bir miktar bu işi görmüş gibi sanki, plastik boru da kolayca çıkıyor (kısa örnekte).

Dün akşam çok yourgundum deneyemedim; yazamadım da. Bugün belki uzun bir boru örneği denerim.

Oradaki asıl sorunum ise epoks borunun çok çok ince ve kırılgna olması idi. O da örgü elyafı tek kat kullanmamdan kaynalanıyormuş. Onu 4-5 kat yapabilirsem sanırım o da hallolacak. Asıl deneme o olacak.

Plastik boru hem hazır (sarmak yok yağlamak tuzlamak yok) hem ucuz. İçinde kalsa çok ağırlık da yapmaz. O nedenle şimdilik bana yeterli gibi görünüyor, ama yine de diğer seçenekleri deneyebilirim.

Denedim.

Kuru olarak iki kat elyaf hortumu ancak geçirebildim. Üçüncükat geçmedi.

Epoksiye geçtim. Alt kat pek kolay ıslanmıyor. Yani tam şeffaf olup en içteki siyah hortumun görünmesi kolay olmuyor. Hadi onu da kabul ettik diyelim.

Bekledim, kurudu. Epeyce sert ve sağlam görünüyor. İçindeki siyah plastik boru ayrıldı ama çıkmadı (boru uzun sürtünme çok). Çıkmasa da sorun değil, pek ağırlık yapmıyor, esnemesine direncine pek bir etkisi yok

Kuruduktan sonra üçüncü kat elyafı giydireyim dedim, yine olmadı. Esneklik bir yere kadar. Elyaf hortum daha fazla esnemedi, iki katın üstüne geçmedi.

Boruyu zorladım. Elimle kırılmadı ama kristalleşme başladı. Yani, şefaflığı gidip matlaşmaya başladı. Yani küçük küçük çataklar oluştu demek. Kırılmadı ama görünen o ki pek yeterli olmayacak.

Özetle, ince / düşük gramajlı elyafla, çok kat yaparak boru yapmak pek mümkün görünmüyor. Gramajı yüksek, yeterince kalın tek kat elyaf olursa olabilecek gibi...

Kristallesmenin en buyuk sebebi, recinenin elyaf'a gore fazla olmasi. Yuke bindiginde, yuk elyaflara binemeden epoksi kabuk uzerinde yogunlasiyor olmali. Epoksi koparma kuvvetine karsi elyaf kadar asla saglam degil. Dolayisi ile catlaklar olusmasi da normal. Epoksi catlayip acildiktan sonra yuk elyaf'a biniyordur. Elyaf kuvveti absorbe ediyordur ve boylece daha fazla kiramiyorsundur.

Normalde, bir kati islatip, recine kurunu tamamlamadan ikinci kati uygulamaya gecmen lazim. Ancak sen hortum elyaf kullandigin icin tabi bu mumkun olmuyor gordugum kadariyla.
Bu sartlarda elyafi elle sarmak lazim. Onu da dikkatli ve muntazam sarmak lazim. Yazin epoksi 10dk de kurlenmeye baslarken de bunu yapmak ne kadar mumkun olur bilemiyorum. Yavas kurlenen bir epoksi temin etme sansin varsa o sekilde belki.

Boyle bir borunun hafif ve saglam olabilmesi icin ince ve cok katmanli elyafi infuzyonla yapmak sart. Tek katmanli el yatirmasi epoksi ile alacagin sonuclar gramaji cok abarti olmadiktan sonra bundan cok farkli olmayacaktir. Gramajli elyafta yuzey girinti cikintilari yine cok olacak. Bu girinti cikintilarda hep epoksi birikecek ve yuke geldiginde yine yuku once epoksi karsilamak zorunda kalacak. Bu da yine catlaklara sebep olacak ve epoksi catlayip kendini salana kadar elyaf'lara dogru duzgun yuk binmeyecek. ince elyaflari cok katli yaptiginda yuzeydeki artik epoksi cok ince bir katman seklinde olacagindan, yuke gelse bile esneyebilme kabiliyeti olacaktir. Dolayisi ile butun elyaflar en bastan yuku tartacaktir.  Infuzyonun avantaji, elyaf yuzeyinde, elyafi birbirine baglamak icin gerekenden bir gram fazla bile epoksi kalmiyor olusu. Dolayisi ile yuke maruz kalinca, daha ilk andan itibaren yuku elyaflar tartiyor.

Bunlar kompozit isinin ince ama cok onemli detaylari. Uygun yolla yapmadiktan sonra elyaftan bir verim alinamiyor ne yazikki.