Denizrehberim Forumu
Kendi Tekneni Kendin Yap => Soru-Cevap => Konuyu başlatan: akkus - Mart 20, 2018, 02:31:03 ÖS
-
Arkadaşlar başınızı ağrıtıyorum ama aklımda bir sürü cevapsız sorular var. Yardımlarınızı bekliyorum.
Bu salmalar gerçekten çok ağırlar bunun yerine araçlardaki gibi denge çubukları kullanılamazmı?
-
Araç,tekne gibi yalpaya düşüp yan yatıyormu? Salma hacı yatmaz işi görür.
-
Kara araclari ile deniz araclarinin dinamikleri cok farkli.
Kara araclari yere 2 3 yada 4 noktadan basiyor. Bu noktalara binen basinc ve bu noktalar uzerindeki agirliklarin hareketine gore tasarlaniyor.
Deniz araclari ise butun govdesiyle zemine basiyor ve zemin uzerinde kayarak hareket ediyor ( tabi bu zemin deniz :P ) , Dolayisi ile karsilastirilamaz bile. Bunu karada arabanin lastiklerini cikartip dogrudan govde uzerinde suruklenerek yolda gitmesi seklinde dusunebiliriz. Oyle olsaydi denge cubugu hic bir halta yaramazdi agirliktan baska. Iste, teknelere de bu sebepten pek mantikli degil.
He, ama salma beni geriyor dersen alternatif yontemler zaten gelistirilmis. Tek karinli teknelerde cok bir secenek olmasa da, su linkteki ornek muhtemelen en basarili yontem. Ne yapimi ne de kullanimi amatorlere gore degil. Bu sistemi gormustum ama inceleme firsatim olmadi. Bunda salma hic olmayabilir, yada nispeden daha kucuk bir salma olabilir.
Bunun disinda agir salmadan kurtulmanin en pratik yolu cok karinli tekneleri dusunmek, trimaran yada katamaran gibi. Tabi 5 - 6 metre civarlarinda katamaranlar pek kullanisli olmuyor.
Trimaranlar ile ilgili pek bilgim yok. Onlarin dinamikleri daha degisik.
-
Salma derken yelkenli tekne salmasını kastettiğinizi varsayarak:
Salma teknenin, yelken üzerindeki rüzgar etkisi ile yana doğru kaymasını engelleyen su içinde bir düzlemdir. Salmanın ana görevi yana kaymayı engellemektir.
Safra ise rüzgar nedeni ile teknenin bayılmasını (yatmasını) engelleyen ağırlıktır. Bu ağırlığın mümkün olduğu kadar aşağı koyulması kol boyunu uzattığı için tercih edilir.
Modern salmalar (fin salmalar) genellikle ağırlığın torpil gibi salma ucuna yapılması ile üretilirler yani salma ve safra aynı cisimdedir ve genelikle salma adıyla anılır olmuştur.
Yelkenli tek gövdeli tekneler genellille kararlı denge prensibine göre çalışırlar, yani ne kadar yatarlarsa yatsınlar hatta devrilseler bile düzelirler. Denizde denge çubuklarının eşdeğeri çok gövdeli teknelerdir. Trimaran (üç gövdeli) veya katamaran (iki gövdeli) olarak inşa edilirler. Genellilkle yukarıda tarif edilen anlamda salmaları yoktur, bu nedenle rüzgar altına sürüklendklerinden orsa performansları düşüktür. Performansı arttırmak için iki gövdeye de salma eklenebilir (safra değil). Kararsız denge prensibine göre çalışırlar. Çok stabil olmalarına karşın devrildiklerinde düzelmezler.
-
Ahmet celenoglu Bey'in bilgilerine ek olarak :
Katamaranlar genellikle su alsa bile batmayacak sekilde tasarlanabiliyor. Bu sebepten devrilse bile yardim gelene kadar su ustunde kalacagi neredeyse kesindir. suruklenmeyi onlemek icin yukari cekilen daggerboard adi verilen salmalar cokca kullaniliyor. ihtiyac halinda saliyolar asagi.
Bunun yaninda yaris performansi icin tasarlanmadigi veya extrem suratlere cikilmaya calisilmadigi, asiri yelkenle donatilmadigi surece devrilmis katamaran sanirsam yok. Ben en azindan bulamadim.
-
Katamaranlar oldukça stabil bir yapıya sahip ve devrilme olasılıkları oldukça düşüktür. Aslında tek gövdeli tekneler de rüzgar etkisi ile devrilmezler. Bordadan gelen ve tekne eni kadar yüksekliği olan ve kırılan bir dalga ile devrilirler. Rüzgarın katamaranlar üzerindeki etkisi ise özellikle aşırı yelken kullanımına bağlıdır. Rüzgarda yatmadıkları için ve hoşumuza giden hız faktörü de devreye girdiğinde rüzgarın etklerini unutma olasılığımız artar. Bir tek gövdeli tekne küpeşteleri suya girdiğinde reisi ister istemez camadan vurmak zorunda kalır. Katamaranlarda ise rüzgar hızı genellikle bir beilirti vermez, reisin rüzgar hızını iyi kestirmesi veya rüzgar göstergelerini sürekli izlemesi gerekir.
Devrilen katamaran görmedim ama aşırı yelken nedeni ile başının üstüne takla atan bir katamaranın videolarını izlemiştim. Yani yana yatmak yerine başı gömüldü, kıçı kalktı ve takla attı.