Gönderen Konu: Teknelerin İmalat Yöntemi Nedir?(Ahşap)  (Okunma sayısı 11665 defa)

vlkanaydin

  • Kurucu
  • Onursal Rehber
  • *****
  • İleti: 7.304
    • Denizrehberim Forumu
  • Ad Soyad: Volkan Aydın
  • Bulunduğu İl: Bursa
  • Doğum Yılı: 1991
  • Tekne Adı: Suerte Vogo
Teknelerin İmalat Yöntemi Nedir?(Ahşap)
« : Ağustos 12, 2011, 06:28:53 ÖS »

Ahşap için imalat yöntemleri


Kaplama tarzları
Gemi ve yat inşasının kökleri masif yapım yöntemidir. Tekneler geçmişte enine postalar üzerine masif ahşaplardan kaplama tahtaları bağlanarak inşa edilmişlerdir. Diğer bir yöntem bir kalıp üzerinde yine masif malzemelerle gövdeyi kaplamak ve daha sonra eğrileri gövde içine basarak perçinlemektir. Her halükarda kaplama tahtalarının kalafatlanması gerekmektedir. Bu geleneksel yöntemlerde birleştirme elemanları çivi, vida veya perçindir. Geleneksel yapım tarzı yüzyıllar boyunca mükemmelleştirilmiştir, ancak günümüzün modern yapıştırma teknikleriyle yapılmış hafif ahşap tekneleriyle rekabet edemezler.

Masif yığma
Geleneksel olduğunu söylediğimiz bu yöntemde tekne omurgası aşağıya gelecek şekilde kurulur ve alttan yukarı doğru kaplanır.Hafif,küçük teknelerin ters, baş aşağı kurulması kaplama tahtalarının alıştırılması, vidalanması vs gibi işler daha kolay ve teknenin üzerine eğilerek rahatça yapılabildiği için, yeğlenebilir.
Teknenin başlangıç aşamasında omurgayı meydana getirecek ağaçlar, mümkün olabildiğince uzun boylarda biçilir ve birleştirilir. Omurga eğimli ise, tüm eğimli parçalar gibi, buhar kabında ıslak buharla yumuşatılır ve bu durumda bir kalıp üzerine bağlanarak kurutulup istenilen eğimi alması sağlanır. Omurgayı takip eden parçalar baş ve kıç bodoslama parçalarıdır. Bu parçalar omurga ile takviye parçaları da kullanılarak birleştirilir.
 
Daha sonra postalar hazırlanır. Postalar tekneyi enine sağlamlaştıran, teknenin iki yarısını birbirine bağlayan ve kaplamaları taşıyan elemanlardır. Postalar eğri büyümüş ağaçlardan veya buharla ıslatıp eğerek istenilen şekle sokulurlar.
Tekne kaplama usulleri başlıca iki tanedir.Bunlardan biri bindirme adı verilen, kaplama tahtalarının kiremit döşer gibi, bir miktar birbirlerinin üzerine bindirildiği yöntemdir. Baş bodoslamaya doğru kaplama tahtaları birbirlerine iyice alıştırılarak alın alına üst üste gelecek şekilde baş bodoslamaya bağlanırlar. Bu teknelerde bağlama elemanı olarak bakır perçinler kullanılır.
İkinci yöntem daha çok rastladığımız ve düz bir dış yüzey elde etmek amacıyla kaplama tahtalarının birbirlerinin üzerine hiç binmeden ince yan kenarları üzerinde üst üste getirilmesidir. Tahtaların birleşim noktalarının kalafat işlemine tabi tutulmaları gerekir.
Bu yöntemden geliştirilen diğer alternatif su hattına 45° - 50° eğimle ters çapraz iki sıra kaplama veya dış yüzeyi verniklenecek teknelerde eğimli bir alt kaplama katı üzerine su hattına paralel kaplanmış ikinci bir kattan meydana gelen yöntemdir. Bu usullerle hafif fakat sağlam tekneler üretilebilmiştir.

Su kontrplağı ile imalat
Masif ahşabın aksine kontrplak çalışmaz ve elyafları yönünde çekme mukavemeti ahşaptan yüksektir. Aynı kalınlıkta masif malzemeye göre yük taşıma gücü daha aza olsa da, elyaf yönünde de, buna dik eksende de yükleri taşıyabilir. Genelde her kat 90° döndürülerek en az üç, daha iyisi beş kat üst üste çalışılarak tekne kaplanır.
Gövde yapımında kullanılacak kontrplaklar özel evsafta olup, pahalıdırlar. Bu tip kontrplakların ilk önce yapımlarında kullanılan yapıştırıcılar su ve hava şartlarına dayanmalıdır. Ayrıca kontrplağı meydana getiren tüm katlar aynı ve suya dayanıklı ağaç cinslerinden olmalı, iç katlarda da hata, boşluk vs bulunmamalıdır. Kontrplağın evsafı su içinde en az iki saat kaynatılarak anlaşılabilir. Malzeme bozulmamışsa gövde yapımında kullanılabilir.
Özellikle 1960?lı yıllarda çeneli posta formuna sahip tekneler kolay üretim imkanı nedeniyle tersaneler ve amatörler tarafından su kontrplağından inşa edilmişlerdir. Daha sonra yuvarlak gövdeli teknelerde de aynı yöntem uygulanmaya başlamış, sağlam ve hafif tekne inşasında çok önemli bir alternatif olmaya başlamıştır.
Fiyatı nedeniyle kaliteli su kontrplağından yapılacak bir tekne gövdesinin maliyeti örneğin masif maun ağacından yapılandan daha ucuz olmayacaktır.

Kalıp üzerinde imalat, modern yöntemler
Kalıp üzerinde modern yöntemler ile inşa edilecek tekneler masif ve kontrplak malzemelerle yapılabilirler. Teknenin projesine göre belli aralıklarla (örneğin birer metre) hazırlanmış posta kalıpları sağlam bir bazaya monte edilirler. Kontrplakla kaplanacak teknelerde posta kalıpları üzerine boydan boya stringer adı verilen yatay takviye bağlantıları konulabilir. Bu şekilde oluşturulan form üzerine teknenin baş ve kıç bodoslaması ve omurgası hazırlanarak oturtulur. Arzu edilirse form parçaları üzerinde yapılmış özel yuvalar üzerinde teknenin postaları da hazırlanabilir.Bu şekilde çalışıldığı durumda gövde kaplaması bitirildiğinde postalar da gövdeye bağlanmış olurlar. Aksi takdirde postalar gövde inşası bitiminde imal edilerek gövde içine monte edilir.
Kaplama işlemi masif ve kontrplak olmak üzere iki alternatiflidir :
Diyagonal metot adı verilen yöntemde ya 3 kat kontrplak tekne su hattına 45° açı yapacak biçimde kaplanır ya da aynı işlem her kat diğerine göre 90° aykırı gelecek şekilde masif kaplama tahtaları ile yapılır.
Kontrplak kaplamada genelde aynı yön ve açıda, ancak her katı meydana getiren kaplamaların armuzları, bir önceki katın ek yerlerine göre, kaplama tahtasının eninin yarısı ölçüsünde ötelenmiş biçimde, kaplanır.
Masif yöntemde ayrıca ilk iki kat çapraz imal edildikten sonra ,üçüncü ve son kat su hattına paralel kaplanabilir. Bu durumda teknenin gövdesi boyanmaz, verniklenerek göze hitap eden mükemmel bir görünüş elde edilir. Tekne inşası bittikten sonra genelde başaşağı dururken gövde tesviye ve zımpara işlemine tabi tutulur. Daha sonra tekne kalıp üzerinden alınarak çevrilir, iç temizliği yapılır ve güverte, kamara işçiliği başlar. Sağlam tasarlanmış kalıplar üzerinde seri ahşap tekne üretimi yapılabilir.

Omurga, bodoslama, postalar, bölmeler
Omurga bir teknenin ana boyuna bağlayıcı parçası olup,mümkün olduğunca uzun boylu ahşaplardan imal edilir. Genelde meşe gibi mukavim ağaçlar seçilir. Geleneksel yöntemlerde omurgayı meydana getiren ahşaplar perçin veya vida ile birleştirilir. Eğimli omurgalar klasik yöntemlerde buhar ile ıslatılarak kalıp üzerinde bükülerek şekillendirilir. Modern yöntemlerde omurga nispeten ince katların yapıştırıcılar marifetiyle üst üste, yine bir kalıp üzerinde birbirlerine tutturulmasıyla imal edilir.
Baş bodoslama yine ağaçlar birbirlerine eklenerek şekillendirilir veya ince levhalardan yapıştırılarak yapılır. Baş bodoslama üzerine kaplama tahtalarının armuzlarının oturacağı şekilde yuvalar açılır. Daha sonra aynayı taşıyacak kıç bodoslama hazırlanır ve paraçol adı verilen destek parçasıyla omurgaya bağlanır.
Postalar yine meşe gibi, sağlam ağaçlardan ya tabii olarak eğik büyümüş ağaçlar seçilerek, istimle eğerek veya çok katlı yapıştırma yoluyla imal edilirler. Gerek tekne yapısını sağlamlaştırmak ve gerek iç mekanda bağımsız bölümler yaratmak ve tekneyi birbiriyle irtibatı olmayan (su geçirmez) kısımlara ayırma amaçlı bölmeler artık kontrplak kullanılarak imal edilmektedir.

Güverte ve üst yapı
Güverte sağlam ve su geçirmez olmalıdır.Geleneksel olarak masif çıtalar şeklinde ağaçların tekne orta eksenine paralel (motoryatlar) veya küpeşte kenarını takip edecek eğimli biçimde (yelkenliler) döşenir, ek yerleri kalafatlanır ve bazen ilave bir sızdırmazlık sağlamak üzere, kumaşla kaplanarak boyanır. Günümüzde güvertelerin kontrplakla kaplanması sızdırmazlığın sağlanması açısından önemli fayda sağlamaktadır. Kontrplak güverte kaymaz boyalarla boyanabileceği gibi, üzeri güzel görüntü ve kaymazlığı sağlamak üzere tik ağacından çıtalarla kaplanabilir.
Üst yapı kontrplak veya masif ağaçlarla yapılır. Tercihe göre kamara yanları boya veya vernik olabilir. Kamara üzerinin yine kontrplak malzemeden boyalı veya tik kaplanmış olması tercih edilir.

Salma, dümen, motor yatağı
Ahşap teknelerde salma daima uzun saplamalar vasıtasıyla omurgaya tutturulur. Salma safrası döküm demir veya kurşun olabilir. Ya bağlantı saplamaları ile birlikte imal edilip doğrudan teknenin altına bağlanırlar veya sacdan yapılmış bir salma kasasının içine metal dökülerek,salma kasası omurgaya bağlanır. Salmanın omurgaya bağlandığı noktalarda daima tekne içinde ahşap veya metal ilave destek parçaları marifetiyle yük yayılmaya çalışılır.
Dümen palası çoğunlukla kaynaklı metal konstruksiyon veya ahşap pala üzeri elyaf ve reçine ile kaplanarak yapılır. Dümen kovanı paslanmaz çelik olup, gövdeye bağlandığı noktalarda ayrıca takviye parçaları vardır.
Motor yatakları genelde tekne içine bağlanan ahşap takozlara metal takviyeler ilave edilerek sağlamlaştırılır.

Denizce bilgi ve belgelerine başvurulmuştur.
VOLKAN AYDIN
Nilüfer/Bursa
admin@denizrehberim.com

Suerte Vogo'nun Yapım Macerası İçin Tıklayın!


 

Benzer Konular

  Konu / Başlatan Yanıt Son İleti
5 Yanıt
21710 Gösterim
Son İleti Mayıs 31, 2012, 10:54:27 ÖS
Gönderen: murattungar
3 Yanıt
15482 Gösterim
Son İleti Mart 06, 2012, 06:36:50 ÖS
Gönderen: KARANLIK
3 Yanıt
10213 Gösterim
Son İleti Ekim 19, 2012, 09:39:47 ÖÖ
Gönderen: osmanuysal
17 Yanıt
6511 Gösterim
Son İleti Nisan 30, 2015, 02:44:51 ÖS
Gönderen: H@K@N
0 Yanıt
2616 Gösterim
Son İleti Nisan 29, 2015, 01:02:14 ÖS
Gönderen: serdaraysun
2 Yanıt
3280 Gösterim
Son İleti Mart 10, 2016, 10:15:29 ÖÖ
Gönderen: ma he
0 Yanıt
3264 Gösterim
Son İleti Eylül 03, 2017, 12:35:29 ÖÖ
Gönderen: vlkanaydin
1 Yanıt
3008 Gösterim
Son İleti Şubat 12, 2018, 01:59:36 ÖÖ
Gönderen: sessizsakin
32 Yanıt
10729 Gösterim
Son İleti Mayıs 25, 2021, 06:33:30 ÖS
Gönderen: Sunay Gönenden