Günün birinde karşınızda formlarını çok beğendiğiniz bir tekneyi görebilirsiniz. Sadece çektiğiniz fotoğraflar size yeni bir proje çizmek için yardımcı olamaz. O teknenin rölövesini çıkartmanız gerekir. Tekne rölövesi hazırlamak kolay bir işlem olmakla birlikte kâğıt üzerine ilk çizgiden itibaren biraz metot ve çokça dikkat gerektirir.
1)TEKNENİN YERLEŞTİRİLMESİ Rölövesi alınacak tekne sahilde kızak üzerinde, denizde bir yana devrilmiş veya plajda bir karnı üzerinde yatıyor olabilir. Yine de elden geldiğince amacımıza kısa yoldan ve sağlıklı ölçüler ile varabilmek için en düzgün şekilde tekneyi doğrulmalıyız.
En uygun yöntem teknenin düz bir tabanda (tersane kızağında, garajda veya rıhtımda) ve aşağı yukarı yüzer haldeki duruşunda olmasıdır.
Eğer tekne yerinden oynatılabiliyorsa zaman kaybına önem vermeden omurga altını takozla besleyerek biraz yükseltilmeli ve mümkünse boyuna ve enine teraziye getirilmelidir.
Rölöve sadece bir bordadan alınacağından ölçülerin sağlıklı olacağı en az hasarlı borda seçilmelidir.
Bu işlem tamamlandıktan sonra
* Bodoslama içi merkezden ve küpeşte seviyesinden aynanın merkezine ve küpeşte seviyesine bir ip gerilir.
* Omurga boyunca yere paralel olacak şekilde su terazisi ile de kontrol edilerek bir ikinci ip gerilir. Bu ip teknenin tam da düz olmayan bir satıhta bulunması halinde alacağımız yüksekliklerde bize referans olacaktır.
* Bodoslama ve ayna merkezlerinden yere birer şakul indiriniz. Hata varsa tekneyi şakule alınız.
Bu tamamlanan işlemler ile tekne yerde nasıl durursa dursun uzaydaki referans noktalarını belirlemiş oluruz.
Bir sonraki aşama enine kesitlerin olabildiğince çok sayıda belirlenmesidir. 5?6 metrelik bir teknede dört/beş kesit yeterli olur. Kesitler birbirine eşit uzaklıkta ve hatayı azaltmak için her biri çizilmeden tekne küpeştesinden yere bir şakul ile kontrol edilerek bordaya dikey olarak çizilir.
Bu aşamada boyuna profil ve küpeşte çevresi rölövesini çıkartabiliriz.
2)BOYUNA PROFİL & KÜPEŞTE ÇEVRESİ RÖLÖVE ALMA Daha sonradan hatalara yer vermemek için tekne profilinin ölçüler alındıkça çizilmesini öneririz.
Uygun ölçüde bir resim kâğıdını büyükçe bir kontrplak üzerine sabitleyin. Ölçekli olarak (1/10 veya 1/5) çektiğimiz boyuna ipler ve indirdiğimiz sakulleri temsil eden ABCD paralel kenarlı dikdörtgeni kâğıdınıza aktarın. Böylece teknenin uzayda duruşunun ana çerçevesini çizmiş olacağız.
- Her kesitin ayrı ayrı (A) referans notasından uzaklığını
- Her kesitin küpeşte yüksekliğini omurga altında bulunan refrans ipine göre ölçünüz.
- Aynı zamanda bodoslama merkezi- ayna merkezi arasında (A-B) referans ipine göre her kesitin yarım enini ölçüp not ediniz.
Böylece teknenin küpeşte çevresini ve şiyer (çakmak) hattını da elde edeceğiz.
- Bodoslamada bulunan şakul ipini (A-D) referans alarak mümkün olduğunca çok eşit yüksekliklerde bodoslamanın referans ipine olan uzaklıklarını ölçüp not ediniz. Aldığınız ölçüleri ölçekli olarak kâğıdınıza taşıyınız ve bodoslama ergisini çiziniz.
Eğer tekne bindirme kaplama ise bu işlemi her bindirme kaplamasını referans alarak yapmalısınız.
- Aynı işlemi yere paralel olan (D-C) refrans ipine göre bu kere yükseklikleri alıp omurgayı ölçülendiriniz ve kâğıda taşıyınız.
- Bodoslamada yaptığınız gibi kıç dikmede de (B-C) dikey referans ipine göre azami dikkat göstererek uzaklıkları not ediniz. Pervane yuvası ölçülerini unutmayınız. 1. sıra kaplama Galbord ve 2. sıra kaplama Ribord kaplamalarının kıç dikme üzerindeki ölçülerini not ediniz.
3)AYNA RÖLÖVESİNİN ALINMASI Aynanın sadece bir yarısı ölçülendirilecektir.
Önce (B) noktasından aynaya bir dikey çizgi çiziniz. Küpeşte hizasından itibaren aşağı doğru 3 vaya 4 adet yatay çizgileri aynaya işaretleyiniz. Her yatay çizginin (B) noktasından yüksekliğini ve ayna üzerinde enini ölçüp not ediniz.
Özellikle bindirme kaplama teknelerde borda kaplamalarının aynaya bağlantılarını ölçüp not ediniz.
Kıç bodoslama dikmesi ve ayna üzerinde su hattını not ediniz. Bu ölçüler size karina merkezi ile yelken planını çizerken yardımcı olacaktır.
4)BOYUNA YARIM KESİT RÖLÖVELERİN ALINMASI Pek çok metot vardır.5-6 metre orta ölçekli bir teknede 10-12mm kalınlığında ve ortalama 50cm eninde, teknenin en yüksek yerini kurtaracak uzunlukta bir kontrplağın altına omurga ve karina ölçülerini de alabilecek tabanı yere terazide bir kontra daha ekleyerek bir L parça elde ediniz.
Bu parçayı teken üzerine tebeşirle çizdiğiniz dikey kesit çizgilerinden birine dayayınız.
Tekne üzerine çizdiğiniz kesit çizgisi üzerine küpeşteden omurga üzerine kadar 5?10 nokta işaretleyiniz.
60 derecelik bir gönyenin sivri ucunu noktalardan küpeştede bulunan üzerine koyunuz. Kontra üzerine sivri uç karşısındaki 2 acıyı işaretleyiniz.
Dikey çizgi üzerindeki aşağı doğru her noktada aynı işlemi yapınız.
Kontrplak üzerinde işaretlediğiniz her nokta karşınındaki açı noktalarını bir tiriz ile birleştirdiğinizde ölçülerini aldığınız boyuna kesiti kontra üzerinde elde etmiş olacaksınız. Bu çizgiyi kâğıda 1/1 ölçüsünde taşıyıp daha sonra ölçekli olarak küçültünüz.
Eğer tekne bindirme kaplama ise her bindirme kesimse noktasından ölçüm yapınız.
Bu aşamada formun rölöve alma işlemi tamamlanmıştır.
Bundan sonra konstrüksiyon rölövesi denen ve teknede kullanılan ahşap parçaların ölçümleri yapılarak not edilir. Bu ölçüler bize inşa detaylarını hazırlamakta yardımcı olacaktır. ( Omurga eni kalınlığı- Eğrilerin eni kalınlığı - ayna - küpeşteler- tülaniler- oturaklar- akrepler vs)
Gerçek projenizi çizerken şüphede kalmamak için rölövesini aldığınız teknenin pek çok fotoğrafını ve inşa detay fotoğraflarını çekiniz.
Ağustos 10, 2011, 04:07:28 ÖS
