Gemi Sağlık Resmi ve Gemi Sağlık Cüzdanı

[vlkanaydin]

Gemi Sağlık Resmi Kanunu gereğince;

?   Ülkemiz limanlarına gelen ve ülkemiz limanlarından ayrılan her gemi sağlık denetiminden geçmekle yükümlüdür. Ülkemiz limanları arasında sefere çıkan her gemi hareket ettiği limanda Gemi Sağlık Resmi ödemekle yükümlüdür. Yabancı ülkelerden gelen bütün gemiler, bayrağına bakılmaksızın, Gemi Sağlık Resmi'ni ülkemize girdikleri limanda öderler.

?   Ülkemiz sularında kabotaj hakkından yararlanarak seyreden her gemi uğradığı her limanda sağlık denetimini yaptıracak ve limandan ayrılmadan önce Gemi Sağlık Resmi ödeyecektir. Gemi Sağlık Resmi geminin tonajına ve sefer durumuna göre hesaplanır.

?   Sularımızda gemiyle yük ve yolcu taşımak hakkı kabotaj hakkı ile eş anlamlıdır. Kabotaj hakkı sadece Türk bayraklı gemilere tanınmış bir haktır; yabancı bayraklı gemiler limanlarımız arasında yük ve yolcu taşıyamaz, kılavuzluk ve yedekleme hizmeti veremezler.

?   Yabancı bayraklı gemiler ülkemize ilk girdikleri limanda sağlık denetiminden geçer ve net tonları üzerinden sefer durumlarına göre hesaplanan Gemi Sağlık Resmi öderler.

?   Net tonları 50'den az olan gemiler Gemi Sağlık Resmi ödemezler, bu gemiler için bedeli karşılığında bir yıl süreli Gemi Sağlık Cüzdanı düzenlenir. Gemi Sağlık Cüzdam'nın bir adı da Patente'dir. Gemi Sağlık Resmi ile patente bedeli Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca her mali yıl başında yeniden saptanır.

?   Limanlarımız arasında sefere çıkarken kabotaj hakkına sahip her gemi ayrıldığı limanda, sefer sonunda da vardığı limanda patentesini vize ettirmekle yükümlüdür.

?   Yurtdışından gelen yatlar giriş limanında sağlık işleminden geçtikten sonra karasularımızda bir yıl süreyle serbest dolaşabilirler, uğradıkları her limanda belgelerini vize ettirmelerine gerek yoktur.

?   Patentesi olan Türk bayraklı yatlar da bir yıl süreyle limanlarımız arasında vizesiz seyrederler. Türk bayraklı özel yatların yurtdışına çıkarken sağlık işlemi yaptırmaları gerekmez; bu yatlar yurda girişte ilk uğradıkları limanımızda sağlık işlemi yaptırmakla yükümlüdürler.

?   Net tonları 50 ile 250 ton arasında değişen gemiler hem patente almakla yükümlüdürler hem de karasularımızdaki seferlerinde uğradıkları her limanda sağlık denetiminden geçer ve Gemi Sağlık Resmi öderler. Gemi tonajının saptanmasında her gemide bulunması gereken Ölçü Belgesi (Tonilato Belgesi) esas alınır.

?   Aşağıda sayılan gemiler Gemi Sağlık Resmi ödemezler:

1.   Harp gemileri,

2.   Ülkemize resmi ziyarette bulunan gemiler,

3.   Zorlayıcı sebeplerle (kötü hava koşulları, kısa tamir vs.) limanlarımıza gelen gemiler.


4.   Net tonları 50'den az olan gemiler,.

5.   Kabotaj hakkı olmayan gemiler, (özel tekneler, özel yatlar, spor amaçlı gemiler v.b.),

6.   Ticari iş görme niteliğini kaybetmiş, leş veya hurda niteliğinde çekilerek götürülen gemiler.

?   Boğazlardan transit geçen gemiler Montrö Anlaşması'na göre Transit Sağlık Resmi öderler. Transit Sağlık Resmi indirimli hesaplanır. Boğazlarımızdan transit geçmiş gemiler 6 ay içinde geri dönerek yine transit geçerlerse dönüş seferi için ayrıca Transit Sağlık Resmi ödemezler; ancak bu gemiler limanlarımıza uğradıkları takdirde seferin transit niteliği bozulacağından, evvelce ödedikleri Transit Sağlık Resmi mahsup edilerek Gemi Sağlık Resmi öderler. Transit geçen gemilerin yolcu ve yük indirip bindirmeden 48 saat süreyle limanlarımızda kalmaları halinde geçişin "transit" niteliği bozulmaz.

?   Gemi Sağlık Resmi ve Patente ile ilgili bütün işlemler Sağlık Bakanlığı'na bağlı katma bütçeli bir kurum olan Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür. Genel Müdürlüğün merkezi İstanbul'dadır ve limanlarımızda Sağlık Denetleme Merkezleri tarafından temsil edilir, işlemler, Gemi Sağlık Resmi Kanunu'na dayanarak çıkarılmış Gemi Sağlık Resmi Kanunu Uygulama Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır. Gemi Sağlık Resmi Kanunu ve Uygulama Yönetmeliği hükümlerine aykırı aşağıda sayılan davranışlar yasaktır ve ceza ödenmesini gerektirir:

a.   Limandan sağlık işlemi yaptırmadan hareket etmek.

b.   Sağlık işlemlerini yaptırmak üzere sağlık merkezleri önünde ya da bu merkezlerin gösterdikleri yerde durmamak.

c.   Yabancı bir limandan gelen bir geminin, limanda sağlık denetimi yapılıp serbest pra-tika* almadan herhangi bir madde alıp veya insan indirip bindirmesi.

d.   Gerçeğe uymayan sağlık bildirimi vermek.

e.   Gerektiğinde mikrop, haşere ve fare ile mücadele hizmetlerini yaptırmak için ilgili görevlilere zamanında başvurmamak.

f.   Bulaşık bir limandan gelen gemilerin sağlık muayenesi bitip temiz pratika almadan rıhtıma yanaşması ya da sağlık muayenesi sonunda temiz pratika alan ve fakat bazı şartlar altında rıhtıma yanaşmasına izin verilen gemilerin rıhtıma yanaştıktan sonra bu şartları yerine getirmemesi.

g.   Bulaşık bir geminin, sağlık muayenesi bitip temiz pratika almadan limana girmesi ya da koruma yerine alınan bulaşık bir geminin, sağlık tedbirlerinin eksiksiz yerine getirilmesine karşı engeller ve güçlükler çıkarması ve temiz pratika almadan koruma yerinden hareket etmesi.

h.   Gerektiğinde, geminin, gündüzleri ön direğine sarı karantina bayrağı ve geceleri de üstte kırmızı, altta beyaz fener bulundurmamak.

?   Verilecek para cezalarına karşı, Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü'ne doğrudan itirazda bulunulabilir.


Amatör Denizci El Kitabı Kaynak Olarak Kullanılmış ve Denizrehberim Forumu Tarafından Eklenmiştir.