Tekne Kaplama Çeşitleri-Armuz Kaplama

[vlkanaydin]

Kaplama tahtaları, birbirleri ile alıştırılarak ve yan yana gelecek biçimde
yerleştirilmiştir. Tahtalar uç ucuna sırasıyla ve baş-kıç yönünde dizilirler. Uç uca ve alt alta
konduklarında kenarları bitişik şekilde çivi veya vida ile postalara tutturulur. Yapılan bu
işlem düzgün bir yüzey elde edilmesine olanak sağlar. Teknenin çeşitli hava koşullarına
dayanıklı bir yapı olması için postaların içlerine de kaplama yapılır. Bu işe uygun yüksekkalitede ahşap malzeme gereklidir. Eğer malzeme iyi seçilmezse ve kurutulmazsa ahşabın en
büyük dezavantajından biri olan çalışması nedeniyle yapının aralıklardan su sızması
meydana gelecektir.
Armuzlar ağaçtan bir şerit ya da pamuk ve kalafat üstüpüsü ile kapatılırlar. Yüzeye
çekilen macun ve boyada su geçirmezliğini sağlar. Kalafat, pamuk ya da kalafat
üstüpüsünün armuzlara çakılarak sızdırmazlığının temini için yapılan işlemdir. Bu tip
tekneler kuvvetli oldukları onanmanda kolaydır. Fakat devamlı olarak askıda ya da karada
kaldıkları takdirde armuzlar güneş ve rüzgâr etkisiyle açar, bunun için de tekneye karina
seviyesine kadar su doldurmak faydalıdır.
Tekne suya girince kaplamalar  şişer, enden sıkar, boydan kısalır. Aralarından su
sızmasını önlemek için kalafat edilir. Armuzlar kalafat demiri ile genişletilir. Conta görevi
görecek olan kalafat malzemesi olarak pamuk kullanılır. Armuzlara tahta tokmakla vurularak
yerleştirilir.
Dikkat ve yetenek istemesine rağmen ahşabın tamir edilmesinde uygulanacak en kolay
yöntemdir. Hasar görmüş ahşabın yerinden sökülüp yerine yenisini monte etmek de zorlama
gerektirmez.
Karadeniz?e özgü aralama kaplama  yönteminde gövde bir bölgeden başlayarak sıra
sıra kaplanarak bitirilmez. Üç sıra kaplama yapılır, bir sıra boş  bırakılır sonra tekrar üç sıra
kaplanır ve bir sıra boş bırakılır ve bu tekrarlanarak bütün gövde aralıklarla kaplanır. Bir süre
bekletilir. Boş bırakılan dördüncü sıralar yamuk birer takoz şeklinde araya sıkıştırılır. Amaç,
sıkı armuzlar elde etmek, ahşabın iyi korumasını sağlamak, işlem sırasında ahşapta gerilim
bırakmadan tekne formunu vermek, sağlam ve uzun ömürlü bir gövde elde etmektir. 



Bu yöntemde üçlü sıraların orta sıraları, postalara ikişer çivi ile sabitlenir. Alt ye üst
sıralar ise çapraz birer çivi ile tutturulur. Aralama yöntemi ile bütün gövde kaplanınca
ahşabın son nemini atması, teknenin formuna alışması, gerilmeler nedeniyle çatlamaların
oluşmasına izin verecek kadar bir süre bekletilir. Bu süre sıcaklığa da bağlı olarak 20?25 m
boyundaki teknelerde, ortalama 4?5 cm kalınlığındaki kaplamalarda 20?30 gün kadardır. Bu
süre sonunda ahşap kaplama, gövdeye alışmıştır. Çatlama ve bozulmalar varsa bu kısımlar
değiştirilir. Kuruma sırasında iki çivi ile çakılmış orta sıra kaplama yerinde dururken alt ve
üst sıralar orta sıradan hafifçe açılmıştır. Bu açıklığı kapatmak için çapraz tek sıra çivi ile
tutturulmuş üst ve alt sıralar, dördüncü boş sıraya kaplama aralarına dik şekilde konacak çok
sayıda ve sık ahşap takozlarla sıkıştırılır. 
Ağır çekiçlerle takozlar boşluğa çakılırken alt ye üst sıralar tek çivili olmanın
sağladığı olanakla orta kaplamaya yaklaşır.  Böylece sıkı armuzlar elde edilir. İkinci çiviler
daha önce boş  bırakılan yerlere çapraz çakılır, takozlar alınır; dördüncü boş  sıralar için
hazırlanmış kaplamalar bu boşluğa gene ağır çekiçlerle sıkıştırılarak yerleştirilir ve ikişer
çivi ile çakılır. Bu dördüncü sıranın iyi oturması için alt ve üst sıranın armuzları dördüncü
sıraya yamuk takoz  şeklini verecek  şekilde bırakılır ki iyi bir sıkışma ve sıkı armuzlar
sağlansın.