Gönderen Konu: 19 Soruda Temel Seyir.  (Okunma sayısı 13882 defa)

erdoğan kaptan

  • Ziyaretçi
19 Soruda Temel Seyir.
« : Şubat 11, 2015, 08:22:15 ÖS »


SORU 1 : Harita Nedir? Deniz, haritalarını açıklayınız?

YANIT 1 : Harita, yeryüzünün ya da bir parçasının bir ölçek içinde kağıda iz düşürülmüş şeklidir. Haritaların denizde seyri kolaylaştırmak amacıyle kullanılan türü "Deniz Haritası"dır. Deniz haritalarında burun, sahiller, sığla, akıntı, fener, şamandıra, deniz derinliği ve limanlar vb. gibi bilgiler bulunur.

Deniz haritaları üzerinde mesafe ölçülebilen ve rota çizilebilen haritalardır. Pratik kolaylık sağlaması yüzünden Markator izdüşümü (projeksiyonu) ile çizilirler. Seyir amacı ile kullanılan bu haritalarda kerteriz ve rotalar birer doğru olarak çizilirler.

 SORU 2 : Yeryüzünde bir mevkiin koordinatları ne dernektir?

YANIT 2 : Bir mevkiin koordinatı düzlem üzerinde birbirine dik iki doğrunun kesim noktasıdır. Dünya üzerinde ise bir noktadan geçen enlem ve boylamın işaret ettiği yerin başlangıç noktasına göre belirtilmesidir. Enlemler için başlangıç noktası ekvator, boylam (meridyen) için ise, Griniç boylamıdır. Bir mevkiin başlangıç noktasına göre koordinatı, o noktadan uzaklığını gösteren açısal yay ile belirtilir.

SORU 3 : Bir mevkiin enlemini tarif ediniz?

YANIT 3 : Bir mevkiin enlemi, ekvatordan olan açısal uzaklığı, ya da bu açısal uzaklığın yer merkezinde oluşturduğu açıdır. Enlemler Ekvatordan kutuplara doğru ölçülürler ve bulundukları yarıküredeki kutbun adını alırlar. Kuzey yarımküredekiler Kuzey, Güney yarıküredekiler Güney olarak işaretlenirler. Enlemler ekvatorda O derecede başlarlar ve kutuplarda 90 derece olurlar.

 SORU 4 : Bir mevkiin boylamını tarif ediniz?

YANIT 4 : Bir noktanın boylamı, başlangıç (Greniç) meridyeni ile noktadan geçen meridyen arasında kalan ekvator yayı. veya kutupta ölçülen açıdır. Boylam; açısal uzaklık ya da açı değeri cinsinden ölçülür. Açısal uzaklık ekvator yayı üzerinde ölçülür, açı değeri de kutuplarda. Greniç (Greenwich) meridyeni yerküreyi doğu ve batı olarak ikiye böler. Boylamlar başlangıç meridyeninden 180 derece batıya ve 180 derece doğuya doğru ölçülürler. Doğu yarımküredeki boylamlar Doğu (E), batı yarımküredekiler ise Batı (W) işaretini alırlar.

 

SORU 5 : Hakiki kerteriz, Nispi kerteriz nedir? İzah ediniz?

YANIT 5 : Bulunulan mevki ile diğer noktayı birleştiren doğrunun hakiki kuzey ile yaptığı, saat yelkovanı yönünden 360 dereceye kadar ölçülen açıya Hakiki kerteriz denir. Bu doğrunun gemi merkez (Baş-kıç) hattı ile yaptığı açıya da Nispi kerteriz de- ' nir. Bu açı Hedefe (Pelorus) ile ölçülür.

 SORU 6 : Bir haritanın kitabesinde ve köşelerinde ne gibi bilgiler yazılır?

YANIT 6 : Bir haritanın kitabesinde aşağıdaki bilgiler bulunur:

a. Haritanın ait olduğu deniz, bölge veya liman 599

b. Haritanın ölçeği. (1/100.000 gibi)

c. Su derinliğinin birimi (Metre veya kulaç gibi)

d. Harita izdüşüm (projeksiyon) yöntemi

e. Haritanın survey (sörvey) tarihi ve yapanı

f. Haritanın baskı tarihi

g. Haritanın boyutları

h. Haritada gösterilen kerterizlerin ölçüm ve nereden verildiğine dair bilgi

i. Haritanın numarası ve yayınlayanı

j. kısaltmalar Bir haritanın köşelerinde aşağıdaki bilgiler bulunur.

a. Sağ üst köşede baskı tarihi. Örneğin 258.65, haritanın 1965 yılının 258 günü basıldığını gösterir.

b. Sağ alt köşede haritanın basım şekli gösterilir. Örneğin 1960 CZ ibaresi, harita nın önce bakıra kazındığını, sonra çinkoya aktarılarak basıldığım gösterir. 1960, harita nın basım tarihidir. Haritanın alt kenarının ortasında haritanın ilk basım yer ve tarihi bulunur.

c. Sol üst köşede haritanın boyutları gösterilir.

d. Sol alt köşede haritada yapılan düzeltmeler yer alır.

 SORU 7 : Bir harita üzerinde kısa ve uzun mesafe nasıl ölçülür? Portolon'da mesafe nasıl ölçülür?

YANIT 7 : Deniz haritasında (Markator) mesafe, ölçümü yapılacak doğrunun (rota) hizasındaki enlem mikyasından ölçülür. Markator haritasında bir dakika karşılığı l deniz milidir. Kısa mesafeler için pergel iki nokta arasında açılarak hizasındaki enlem ölçeğine taşınır.

Uzun mesafeler için pergel enlem ölçeğinden belli bir birim mesafe kadar açılarak, ölçülecek doğru içinde kaç birim bulunduğu araştırılır. Portolon, liman, ırmak ağzı, haliç, kanal gibi küçük bölgeleri gösteren büyük ölçekli haritalardır. Portolon kitabesinde verilen ölçeğe göre mesafe ölçümü yapılır.

 SORU 8 : Denizde mesafe ölçümü birimi nedir ve ne kadardır? Gomina, kulaç, feet ve pus ölçüleri ne kadardır?

YANIT 8 : Denizde mesafe ölçüsü birimi deniz milidir. Deniz mili, coğrafik enlemleri arasındaki fark l dakika olan iki noktadan gecen meridyen yayının boyudur.

1 Deniz mili = 1852 metre = 10 Gomina

1 Gomina = 185 metre

1 Kulaç (Fathom) = 182.88 cm

1 Feet (fit) = 30.48 cm

1 Pus = 2.54 cm

SORU 9 : Fenerlerin mevki ve renklen hangi işaretlerle gösterilmiştir? Fenerlerin cins ve

rumuzlarını açıklayınız?


YANIT 9 : Fenerler haritada "yıldız" biçiminde gösterilir. Yıldızın göbeğindeki nokta fenerin gerçek konumunu verir. Türk haritalarında yıldız etrafında mor benek, Admiralty haritalarında yıldıza kırmızı bir kuyruk eklenmiştir. Fener rumuzları (simgeleri) fenerler hakkında bilgi veren kısaltmalar olup başlıcaları aşağıda gösterilmiştir.

(R) Kırmızı renk

(W) Beyaz renk

(G) Yeşil renk

(Sec) Işık görünüm bölgesi/ Sektör

(U) Bekçisiz fener

(F) Sabit ışıklı fener (sürekli)

(Fl) Şimşekli fener (çakar)

(GpFI) Grup şimşekli fener 600 (çakma sayısı birden fazla fener)

(Occ.) Husuflu fener (ışık süresi karanlık süresinden daha çoktur)

(Gp.Occ.) Grup husuflu fener (Birden fazla karanlık süresi vardır)

(F.Fl.) Sabit şimşekli fener (Sabit ışığı periyodik olarak artar)

(F.Gp.FI) Sabit ve grup şimşekli fener.

(Alt.) Mütenavip Fener (Değişken ışıklıdır)

 

SORU 10 : Aşağıdaki fener rumuzlarının (simgelerinin) anlamlarını açıklayınız?

YANIT 10 :

a) Gp. Fl(2) 5 Sec. 5 m 7 (M)

Beş saniyede iki defa çakan grup şimşekli fener. Denizden 5 metre yüksekliktedir ve 7 mil mesafeden gözükür.

 

b) Qk. Fl. 5 m. 2 (M)

Çabuk şimşekli fenerdir. Denizden 5 metre yükseklikte olup. iki mil mesafeden gözükür.

 

c)Fl. R. 3 sec. 11 m, 9 (M).

Üç saniyede bir kırmızı renkte çakan şimşekli fenerdir. Denizden 11 metre yükseklikte

olup, dokuz mil mesafeden gözükür.

 

d)Fl. G. 3 sec. 15 m. 6 (M)

Üç saniyede bir yeşil renkte çakan şimşekli fenerdir. Denizden 15 metre yükseklikte

olup, 6 mil mesafeden gözükür.

 

e)Fl. 6 sec. 30 m. 20 (M)

Altı saniyede bir cakan şimşekli fenerdir. Denizden 30 metre yükseklikte olup, 20 mil

mesafeden gözükür.

 

f)Gp. Fl. (4) R. 12 sec. 6 m. 5 (M)

Her 12 saniyede bir dört defa kırmızı cakan grup şimşekli fenerdir. Denizden 6 metre

yükseklikte olup, 5 mil mesafeden gözükür.

 

g)(U) Fl. W.R ev. 6 sec. 120 fi, 15, 11 (M)

Bekçisiz, her 6 saniyede bir beyaz ve kırmızı renklerde cakan şimşekli ve sektörlü

fenerdir. Denizden 120 feet yükseklikte olup, beyaz ışık bölgesi 15 mil, kırmızı ışık bölgesi 11 mil

mesafeden gözükür.

 SORU 11 : Pusula nedir ve çeşitleri nelerdir? İzah ediniz-

YANIT 11 : Pusula, mıknatısın yönelme özelliğinden yararlanılarak yapılmış gemilerin seyrinde yön gösterici bir seyir yardımcı aletidir. Pusula yapılış biçimine göre iki türlüdür: (a) Kuru pusula (b) Sıvılı pusula.

Pusula çalışma prensiplerine göre ikiye ayrılır:

 (a) Mıknatısı Pusla : Yön gösterme kuvveti dünyanın manyetik alanına bağlı olarak işleyen pusuladır. Doğal güç ile çalışır.

 (b)Cayro Pusla : Serbest olarak yüksek devirle dönen bir rotorun sabit bir istikamete yönelmesi prensibine (cayro kanunu) dayanan pusla şeklidir. Elektrik gücü ile çalışır.

 SORU 12 : Mıknatısı Pusulanın kısımlarını açıklayınız? Pusula kartı kaç derece ve kertedir?

YANIT 12 : Bir manyetik pusla başlıca üç ana bölümden oluşur: (a) Pusla tası, (b) Pusla Sehpası (c) Düzeltim elemanları: aa. Flinder çubuğu, bb. Küreler, cc. Mıknatıs çubukları, dd. Bakraç. Pusula kartı 360 dereceye bölünmüş olup bu da 32 kerte eder.

 SORU 13 : Tabi ve Arızı inhiraf ne demektir? Bunların miktarları nelerden bulunur? Bunlar nelerle değişim yaparlar?

YANIT 13 : Tabi inhiraf (Doğal sapma) (Variation); Dünyanın manyetik kutuplarını birleştiren meridyen ile coğrafîk kutuplarını birleştiren meridyen arasında meydana gelen açıdır. Dünyanın mıknatısı kutuplan hareket halinde olduğundan:

(a) Her sene değişen bir özellik gösterir.

(b)Yeryüzünde değişik yerlerde değeri farklıdır.

 Tabii inhiraf miktarı seyir haritalarında Pusla gülünün ortasındaki ibareden hesaplanır. Arızı inhiraf (Arızi sapma) (Deviation); Pusula ibaresinin, gemi bünyesinde oluşan mıknatısiyet kuvveti nedeniyle farklı bir yön göstermesine denir. Arızi sapma gemi pruvasının bulunduğu yönlere göre farklı miktarlar gösterir. Çeşitli yöntemler kullanılarak Seyir zabiti tarafından hesaplanılır ve bir cetvel halinde hazırlanır. Arızi sapma gemi bünyesini etkileyen manyetik olaylara bağlı olarak değişir. Örneğin demir cevheri yüklenmesi, donanımlarda değişiklik yapılması, ağır fırtınalar vb. gibi.

 SORU 14 : Deniz haritalarında denizdeki bir mevkiin derinliğini ve deniz dibi özelliğini nasıl anlarsınız?

YANIT 14 : Haritalarda deniz dibinin derinliği yapılan surveyler sırasındaki iskandil neticelerine göre mevkilerine işlenir. Ayrıca aynı derinlikleri gösteren yerler nokta ve çizgilerden oluşan birleşik işaretlerle gösterilir. Derinlikler Türk haritalarında metre, Admiralty haritalarında kulaç olarak gösterilir. Aşağıda sahilden itibaren aynı derinliğe sahip yerlerin nasıl işaret edildiği gösterilmektedir.

602

5 kulaç

10 kulaç

20 kulaç

50 kulaç

100 kulaç

 Deniz dibinin tabiatını (özelliğini) o mevkide bulunan kısaltma simgelerinden anlarız. Aşağıda bu simgelerden bazıları gösterilmektedir.

S : Kum (Sand) Oys: İstiridye (Oystres)

M : Çamur (MUd) Oz : Sulu çamur (Ooze)

Rc : Kaya (Rock) G : Çakıl (Gravel)

Sh : Kabuk (Shell) Sp : Sünger (Sponge)

W : Sazlık (Wed) mus : Midye (Mussels)

cl : Lüleci çamuru (Clay) st: Taş (Stone)

 
SORU 15 : Deniz haritalarında akıntılar hangi işaretle gösterilmiştir? Çeşitleri nelerdir? Akıntının sürati ve yönü nedir?

YANIT 15 : Deniz sularının sürekli ya da geçici olarak bir yöne akıp gitmesin "Deniz akıntısı" denir. Akıntı yönü, akıntının aktığı (gittiği) yöndür. Akıntı hızı, akıntının birim zamanda aldığı yoldur. Deniz haritalarında akıntılar oklarla gösterilmiştir. Okun yönü akıntının yönüdür.

Hızı belirsiz akıntı:

Hızı belli akıntı (Saatte 4 mil) :

Akıntılar, oluşum kaynağına göre iki çeşittir, (a) Adı Akıntı (b) Gelgit Akıntısı.

 

 

SORU 16 : Ana ve Yardımcı yönleri rumuzları (simgeleri) ile yazınız?

YANIT 16 : Denizde Yön sabit bir noktaya göre belirlenir. Bu sabit nokta da Kuzey'dir. Yön; geminin seyrettiği istikamettir. Geminin ufukta varmak isteği noktayı gemiye birleştirir. Yön, ufuk merkezinden çevreye doğrudur. Kuzeyden başlayarak saat yelkovanı istikametinde ölçülür. Yeryüzünde dört ana yön mevcuttur. Bunlara denizcilikte Ana Rüzgarlar da denir. Ana yönler arasında 90 derecelik açı vardır.

ANA YÖN KUZEY NOKTASINA AÇISI RÜZGAR OLARAK ADI

(N) Kuzey 000 YILDIZ

(E) Doğu 090 GÜNDOĞUSU

(S) Güney 180 KIBLE

(W) Batı 270 GÜNBATISI

Yardımcı veya Ara Yönler; iki ana yön arasında kalan ve bu yönlerden 45 derece açıklıkta

bulunan yönlerdir. Aşağıda Ara yönler ve rüzgar adları verilmiştir.

ARA (YARDIMCI YÖN) KUZEY NOKTASINA AÇISI RÜZGAR OLARAK ADI

(NE) Kuzeydoğu 045 POYRAZ

(SE) Güneydoğu 135 KEŞİŞLEME

(SW) Güneybatı 225 LODOS

(NW) Kuzeybatı 315 . KARAYEL

 

 SORU 17 : Parakete nedir? Kaç çeşit parakete vardır? Başlıca kısımları nelerdir?

YANIT 17 : Gemilerin seyir sırasında ne sürat yaptığını ve aldığı yolu (mesafeyi) gösteren seyir yardımcısı aletlere "Parakete" denir. İki çeşit parakete vardır:

(a) Adi Parakete

(b) Elektrik parakete

603

Adi paraketeyi meydana getiren kısımlar şunlardır:

(a) Parakete uskuru (pervanesi)

(b) Pervane ile parakete savlosunu birleştiren madeni cırgına

(c) Özel olarak dokunmuş halattan parakete savlosu

(d) Dönüş harekelini saate geçiren nazım tekerlek

(e) Parakete saati (göstergesi)

SORU 18 : Pusula gülü ve rotayı açıklayınız?

YANIT 18 : Deniz haritalarının üzerinde resmedilmiş bulunan ve hakiki kuzeyi gösteren meridyen ile kerteriz ve rota hattı arasındaki açıyı ölçmekte kullanılan şekillere Pusla Gülü denir. Pusla gülü şeklinde 360 derece taksimatlı çember ile ortasında bulunduğu yere ait Tabii sapma miktarı yazılıdır.

 Rota; kalkış ve varış noktalarını birleştiren doğrunun kuzeyi gösteren meridyen ile yaptığı açıdır. Deniz haritasında hareket ve varış noktalarını birleştiren doğrunun pusla gülündeki meridyen ile yaptığı açı ölçülerek gemi pusulası ile bu rota izlenir ve belirlenen varış noktasına ulaşılır.

SORU 19 : Derinlik ölçen cihazlar nelerdir? Çeşitlerini ve kullanılmalarım açıklayınız?

YANIT 19 : Denizde bulunduğumuz mevkideki deniz gibi derinliğini ölçmekte kullanılan aletlere "İskandil" denir. Üç çeşit iskandil vardır.

(a) Savlolu El İskandili : Uzun bir savlo ve ucunda ağırlık sağlayan kurşun bulunan alettir. Savlo

üzerinde derinliği belirtmek için özel işaretler bulunur. Savlo 25 kulaç uzunlukta olur. kurşun ağırlığın dibine

sürülen donyağı deniz dibi karakteri hakkında bilgi verir.

(b) Makineli İskandil: Buna patentli iskandil aleti de denir. Deniz suyunun derinliğe bağlı olarak

basıncının çoğalması prensibine göre çalışır. Deniz dibine sarkıtılan özel bir tüp ile derinlik bulunur.

(c) Elektrikli İskandil : Elektrikle çalışır. Karinede bulunan bir gönderici (Transmitter) den eko

gönderip, deniz dibine çarpıp dönen ekoları analiz ederek mesafeyi verir.

vlkanaydin

  • Kurucu
  • Onursal Rehber
  • *****
  • İleti: 7.304
    • Denizrehberim Forumu
  • Ad Soyad: Volkan Aydın
  • Bulunduğu İl: Bursa
  • Doğum Yılı: 1991
  • Tekne Adı: Suerte Vogo
Ynt: 19 Soruda Temel Seyir.
« Yanıtla #1 : Şubat 11, 2015, 08:32:30 ÖS »
Ellerinize sağlık :) Bende daha rahat okunabilmesi açısından küçük değişiklikler yaptım.
VOLKAN AYDIN
Nilüfer/Bursa
admin@denizrehberim.com

Suerte Vogo'nun Yapım Macerası İçin Tıklayın!

erdoğan kaptan

  • Ziyaretçi
Ynt: 19 Soruda Temel Seyir.
« Yanıtla #2 : Şubat 11, 2015, 08:33:54 ÖS »
Teşekkürler Volkan  :)


 

Benzer Konular

  Konu / Başlatan Yanıt Son İleti
0 Yanıt
7602 Gösterim
Son İleti Eylül 03, 2011, 12:02:50 ÖS
Gönderen: vlkanaydin
7 Yanıt
8269 Gösterim
Son İleti Kasım 21, 2011, 06:49:29 ÖS
Gönderen: celenoglu
0 Yanıt
3702 Gösterim
Son İleti Aralık 19, 2011, 02:46:34 ÖS
Gönderen: vlkanaydin
56 Yanıt
34042 Gösterim
Son İleti Mart 12, 2017, 08:26:50 ÖÖ
Gönderen: servet
3 Yanıt
4268 Gösterim
Son İleti Mayıs 29, 2015, 05:11:17 ÖS
Gönderen: Rkaramazak
7 Yanıt
5632 Gösterim
Son İleti Nisan 06, 2017, 12:50:28 ÖÖ
Gönderen: vlkanaydin
1 Yanıt
2799 Gösterim
Son İleti Haziran 05, 2018, 12:36:54 ÖS
Gönderen: celenoglu
0 Yanıt
7349 Gösterim
Son İleti Aralık 12, 2019, 10:50:53 ÖÖ
Gönderen: Mehmet Köstekçi
0 Yanıt
196 Gösterim
Son İleti Kasım 04, 2023, 09:44:50 ÖS
Gönderen: vlkanaydin