Konumuzun üçüncü cihazı CHART PLOTTER
CHART PLOTTER : Bu cihazın bir alıcı veya verici ünitesi yoktur. Son yıllarda yaygın olarak kullanıma giren Elektronik Haritaları gösterme kabiliyeti olangrafik ekrana sahip bir bilgisayar olduğunu söyleyebiliriz. Eğer bir Chart Plotter'a GPS bağlanırsa yada kendi üzerinde entegre bir GPS varsa(ki çoğunlukla vardır) bu durumda cihaz kendi gemimizi harita üzerinde gösterebilecektir. Eğer yine aynı chart plotterin uygun bir giriş portu varsa ve biz bir AIS cihazını buraya bağlarsak bu durumda diğer gemileride harita üzerinde görebilir ve onlarla ilgili bilgileri elde edebiliriz.
Ticaret Gemilerinde bulunan ve kağıt haritaların yerini alan ECDIS adı verilen cihazlar üzerinde GPS, Pusula, Parakete, Radar ve AIS girişi portları
bulunan gelişmiş bir Chart Plotter'dan başka birşey degildir. Üzerinde GPS bulunan bir akıllı cep telefonuna(Mesela Samsung Galaxy SIII, HTC One veya iPhone4) internet üzerinden (bedava ve ücretli) bir deniz harita gösterme programını (mesela NAVIONICS Europa) yüklerseniz elinizde en basit bir Chart Plotter'a sahip olursunuz.
Chart Plotter konusunda daha fazla söze gerek yok. Aşağıda tipik bir Chart Plotter için link verilmiş durumda. Arzu edenler daha fazlasını oradan bulabilir.
Biz genel bir değerlendirme ile bu üç bölümlük yazı dizimizi sonlandıralım.
Son yıllarda tüketici elektroniğinde ve özellikle cep telefonlarında karşımıza çıkan bir trend(eğilim) var. Tek bir cihazla bir çok fonksiyona sahip olmak. Buna kısaca teknolojide ALL-IN-ONE deniyor.. Tıpkı Nescafe'nin üçü bir aradası gibi. HEPSI BİR CİHAZDA.
Mesela bugün orta halli bir akıllı telefon üzerinde bir GSM telefona ek olarak , bir fotograf makinesi ve video kamera, internete bağlanma, e-mail alma verme, sosyal ağlara bağlanma olanağı, bir MP3 formatındaki müzik dosyalarını çalabilen biz müzikçalar, hatta bir kısmında video oynatıcı, FM radyo, bir mini oyun konsolu, hesap makinesi ve GPS alıcısı ve navigasyon cihazı standart olarak bulunuyor. Onbinlerce değişik uygulama da internette bedava indirilmeyi bekliyor.
İşte bu trend aynen Marine Elektronik cihazlarında da var. Tek bir cihazda bir çok cihazı birleştirmek.
Örneğin, tüm AIS cihazlarının üzerinde kendi GPS leri bulunuyor. Keza üzerinde kendi GPS'i olmayan Chart Plotter neredeyse yok. Bugün endüstride posta pulu büyüklüğünde bir GPS alıcı modül 10$ fiyatla satılıyor. Hal böyle olunca tüm üreticiler AIS ve Chart Plotterlarına GPS koyuyorlar. Yine aynı Chart Plotter'a AIS Receiver eklenerek kabul edilebilir fiyatlara(iyi bir akıllı telefon fiyatına) AIS-Radar adı ile satışa sunuyorlar.
Böyle olunca da, bir GPS, bir Chart Plotter ve bir AIS Receiver tek bir cihazda tümleşik olarak bulunabiliyor ve müşteride tümünün aynı cihaz olduğu yada birbirinin yerine kullanılabileceği algısı (yanlış olarak) oluşabiliyor. Bu yazı dizisini okuyanların aslında bu cihazların aynı şey olmadığını tıpkı bir cep telefonu üzerinde kameranın yer alması gibi bir şey olduğunu fark ettiklerini umuyorum.
Gelelim en çok merak edilen sorunun cevabına. "Pekala, bize ne tavsiye edersiniz? Çok para harcamayalım ama, teknemizde de hepsine sahip olalım." Ben size burada şunu alın, yada şunu almayım diyemem ancak muhtelif seçeneklerin iyi ve fena yanlarını anlatırım. Bütçenizi siz en iyi bildiğinizden, bu bütçenin elverdiği en iyi seçeneği seçmenize yardımcı olmuş olurum. Ben şimdi sesli düşünürken sizde bana eşlik edin.
A. Büyük ekranlı 4" veya 5" bir akıllı telefonum var. İçinde de GPS'i var. Bunu bir yazılım yükleyerek(Navionics Europa mesela satın alsanız bile 22 USD, benden duymuş olmayın ama paylaşım sitelerinden bedavaya da indirebilirsiniz:) Android ve iOS versiyonları var) bir GPS Navigator ve/veya Chart Plotter olarak kullanabilirsiniz. Ancak bazı ciddi kısıtlamalar var. Neler mesela?
1. Telefon bataryası ile size 3 saatten fazla hizmet veremez. Tekrar kapalı alanda sarj etmeniz gerekir
2. Teknede kapalı alanda GPS'i mevki koyamaz. Havuzluğa çıkarsanız, bu kezde açık hava ve parlak güneş altında ekran pek iyi görülmez.
3. Açık havada deniz suyu ve serpintiler elektronik cihazlara son derece zararlıdır. Telefonunuzda uzun süreli kullanımda ciddi sorunlara sebep olabilir.
4. Telefonun ekranı 5" bile olsa bu büyüklük bir Chart Plotter için küçük kalır v.b.
B. 10 inch ekranlı bir tabletim var. Üzerinde GPS'i de var. Bu durum akıllı telefondan fazla farklı değildir. Yalnızca ekran büyüklüğü bir avantajdır.
Akıllı telefondaki dezavantajlar tablet içinde aynıdır. Ancak burada farklı bir konuya değinelim. Bugün pazarda Bluetooth özellikli küçük(kibrit kutusu büyüklüğünde) GPS'ler 70-80$ fiyatla bulunabiliyor. Tabletinizi teknedeki Navigasyon masasına sabitler ve ve bu BT GPS'i tekne dışına uygun şekilde yalıtarak yerleştiriseniz, bu durumda yukarıda sıralanan dezavantajlar önemli ölçüde ortadan kalkar. Tablet içindeki değil ama harici BT GPS'i kullanarak konforlu bir Chart Plotter'a sahip olabilirsiniz. Aynı şekilde Wi-Fi veya BT özellikli AIS Receiverler da biraz daha fiyatlı olmak kaydı ile bulunuyor.
Antenini açık güverteye monte ederek, böyle bir AIS Receiver'i kabin içine sabitleyerek yine Wi-Fi veya BT üzerinden tabletinize bağlayabilir ve AIS-Radar adı verilen iyi bir konfigürasyona sahip olabilirsiniz.
C. Netbook'umu veya Notebook'umu bu amaçlar için kullanabilirmiyim? Kullanabilirsiniz. Ücretsiz olarak dağıtılan birçok program var ve mükemmele yakın olduklarını söyleyebilirim. En bilinenlerinden birisi OpenCPN. Bunu bilgisayarınıza yükledikten sonra B. maddesindeki BT GPS ve/veya BT veya Wi-Fi AIS Receiver'i kullanarak (bütçeniz elverdiği ölçüde) yine konforlu bir AIS-Radar'a sahip olabilirsiniz.
D. Başka bir seçeneğim, varmı? Evet var. Bu seçeneğiniz AIS Receiver yerine kullanabileceğiniz bir seçenek. Eğer kıyıdan 3-4 milden fazla
uzaklaşmıyorsanız, ve bir Mobil Modeminiz(Turkcell-Vodafone-Avea) varsa, teknede bilgisayarınızla veya tabletinizle internete bağlanarak
www.marinetraffic.com veya
www.vesseltracker.com sitesine bağlanarak bulunduğunuz bölgedeki gemi trafiğini görebilirsiniz.
E. Başka? Evet. Eğer teknenize VHF Radio(Telsiz:)) alma niyetiniz varsa ve biraz paraya kıyıp üzerinde GPS ve AIS Receiver olan bir model alırsanız, bu cihazla tabletiniz veya bilgisayarınız arasında yapacağınız bir bağlantı bütün sorunlara iyi bir çözüm olacaktır. Mesela aşağıdaki linkte böyle bir cihaz var.
http://www.milltechmarine.com/Standard-Horizon-Matrix-GX2150-AIS-Receiver-VHF-Radio_p_191.htmlF. Siz ne öneriyorsunuz? Dürüstçe söylemek gerekirse 1200-1500 USD harcayarak bir teknede(yelkenli) olması gereken(bana göre) üç cihazı VHF Radio,
GPS Navigator ve içinde AIS Receiver bulunan bir Chart Plotter alıp takmanın, en doğru çözüm olduğunu düşünüyorum. Hatta bunlara bir NAVTEX'i ve
Echosounder'i de ekleyebilirim. Tekne maliyeti düşünüldüğünde bu gerçekten küçük bir rakam...
Bu yazı dizisi burada sona eriyor. Umarım denizsever DenizRehberim ailesine küçük bir katkım olmuştur.
Pruvanız neta, Rüzgarınız pupa, Deniziniz sakin, Neşeniz daim olsun.
Yavuz S. KÜÇÜKÖZDEMİR
Uzakyol Kaptanı
