Gönderen Konu: Kompozit (Sandviç) Malzemeler  (Okunma sayısı 6525 defa)

Tombik Cat

  • Yeni Rehber
  • **
  • İleti: 70
  • Ad Soyad: A. Selçuk YILDIRIM
  • Bulunduğu İl: İZMİR
  • Doğum Yılı: 18.11.1954
Kompozit (Sandviç) Malzemeler
« : Nisan 16, 2018, 11:14:45 ÖS »

Değerli Forumdaşlarım,
Uzun süre yazılanları takip ediyorum. İmal usulleri ile ilgili kayda değer bir konu göremedim. Sizlerle paylaşmak ya da tartışma konusu olarak “KOMPOZİT (SANDVİÇ) MALZEMELER” i dikkatlerinize sunuyorum.
Örnek uygulamalarda Çekirdek malzemesi olarak Balsa Ağacı, PVC Köpük, Poliüretan Köpük, EPS, XPS, EPDM köpüğü, Polietilen köpüğü gibi malzemeler kullanılıyor. Kabuk malzeme olarak ise Epoksi, Vinilester ve Polyester emdirilmiş cam kumaş kullanılmakta, ya da çekirdek malzeme reçine ile ince kontraplak levhalarla sandviç şeklinde işlem görüp kompozit bir yapıya kavuşturulmaktadır.
Bu tür kompozit olarak imal edilen malzemeleri tekne yapımında kullanabileceğimiz alanlar nelerdir? Amatör olarak bu tür malzemeleri kullanabileceğimiz o kadar çok yer var ki. İnanıyorum ki kompozit malzemeler hakkında yazılanları, yapılanları hepimiz ilgi ile okuyoruz, izliyoruz. Yeterli bilgi birikimine sahip olduğumuzda da çok güzel şeyler ortaya çıkaracağız.
Bu konuda bilgileri, tecrübeleri olan arkadaşların bunları bizlerle paylaşmaları tecrübelerimize tecrübe katacaktır.
Hepinize işlerinizde kolaylıklar diliyorum.
Selçuk

sessizsakin

  • Kıdemli Üye
  • İleri Rehber
  • *
  • İleti: 644
  • Ad Soyad: Kadir
  • Bulunduğu İl: Varna
Ynt: Kompozit (Sandviç) Malzemeler
« Yanıtla #1 : Nisan 17, 2018, 04:12:31 ÖÖ »
Selam,
Ilginc bir konu basligi.
Daha once is icin fiber urun epeyce yapmis olsam da sandvici birkac kisisel deneme disinda hic tecrube etmedim denilebilir. En buyuk sebebi de, sandvic malzemenin basarisinin epeyce hesap kitapla alakali olusu. Yani basitce sunu diyemezsiniz. Ayni kalinlikta bir sandvic yapayim. Orjinalinda pvc kopuk kullaniliyor ama ben xps kullanayim... Bu sekilde yaptiginda kompozitin herseyi bir anda degisiyor.

Kabuk kalinligi dogru hesaplanmali, core kalinligi dogru hesaplanmali vs. Sanirim bu sebepten amator yapimda kendine cok yer bulamiyor.

Kompozitin mekanik olayi ozetle sudur :
Diyelim ki duz 10mm fiber kabuk yaptiniz ve bunun agirligi 1, dayanikliligi da 1 olsun.
Bunun yerine 5mm iki kabuk yapip aralarina hafif, baski kuvvetlerine yeterli dayanikliligi olan bir malzemeyle doldurdunuz. Simdi elimizdeki malzemenin agirligi kabaca 1.2 - 1.3 oldu. Ancak dayanikliligi 2 - 2.2 filan oldu. Buradaki hersey basitce kaldirac kanunu. kabuk kalinligi sanal olarak bile artsa, yuklere maruz kalan yuzey kabuk merkezinden 1 - 2 cm uzaklasinca duz kaldirac prensibi geregi uzerine dusen yuk ayni oranda azaliyor.

Kompozit malzemenin amator yapimci icin bazi zorluklari var.
Uygulamanin zorlugu :
Ornegin, yapisi geregi epeyce iyi yapismali. Normal tek kabuk veya ahsap uzerine uygulamada oldugu gibi ufak tefek iscilik hatalarina daha duyarli. Bu sebepten eger kompozit isine girilecekse en basitinden ek yatirmasi degil infuzyonu tercih etmeliyiz. Ki basli basina bir dert. Cunku pompalar, ozel aparatlar havada ucusuyor. 500 liraya satilan klimaci vakum pompasiyla da cok olacak is degil.  Ustelik infuzyon uygulamasi icin recinenin vizkozitesinin oldukca dusuk olmasi gerekir. boylece vakumla daha kolay emilip yayilabilir. Klasik elle uygulanan epoksi ne yazikki buna cok uygun degil. Polyester recine inceltilebiliyor. o sebeple polyester dusunulebilir. Ancak inceltilen polyester de mekanik olarak kayba ugruyor.
Yapisal bir noktada el yatirmasi kompozite guvenmek ciddi sorunlara sebep olabilir.

Hidrostatik/hidrodinamik kuvvetlere dayanimi artsa da, direk darbelere karsi dayanimi dusuyor :
Ornegin iyi yapilmis bir 10mm fiber kabuga balyozla dalsaniz delemeyebilirsiniz. Ancak onu 5mm + core + 5mm seklinde kompozit yaptiginizda kuvvetli bir cekicle kabuga zarar vermeniz olasi. Dolu fiber kabuktan dogrudan ahsaptan yapilmis bir tekne ile belli carpismalardan ufak tefek tamiratlar disinda ciddi yara almadan kurtulmaniz olasi iken, ayni sartlarda  kompozit malzemede delik acilabilir.
Bu sebeple kompozit malzeme tercihinin birinci amaci daha cok guc ve dayanim degil, agirlik tasarrufu olmasi gerekmektedir. Eger ciddi anlamda agirlik tasarrufu yapmaniz gerektigini dusunuyorsaniz kompozit malzeme tercih edilmeli, dayanikliligi artiracagi dusunulerek secilmemelidir. Dogrudan yaris teknesi yapmayip hafif de olsun amaciyla tekne ureten profesyonel ureticiler de cogu zaman teknenin carpmalar sonucu batmasini azaltmak icin su altinda kalan kabugu tek parca yapip, su ustunde kalan kisimlari kompozit olarak uretiyorlar gordugum. kompozit hidrostatik / hidrodinamik kuvvetlere karsi oldukca kuvvetli, ancak dogrudan aldigi mekanik kuvvetlere karsi cok daha kuvvetsiz.

Profesyonel malzeme bulmanin zorlugu :
Poliuretan, eps, xps gibi kopukler yapisal olarak cok dayanikli degiller. Bu sebeple profesyonel kompozit imalatinda yapisal donanim olarak asla kullanilmiyorlar. Bu amacla uretilmis kopuk malzeme, bal petegi veya endgrain denilen balsa agaci gibi malzemeler tercih edilmeli. duz balsayi yatirmakla da olmuyor. balsa fiberlerinin mantiken kabuk boyuna uzanmak yerine, kabuga dik durmasi cekirdek malzemenin dogasina daha cok uyan bir konu. cunku cekirdegin dogrudan darbelere dayanimi daha onemli.

Turkiyede end grain balsa yi gectim, bir tekne yapacak kadar balsa nerden bulunur. Bulsaniz insan parasiyla alinabilir mi? sanirim cok gereksiz bir soru :D

Turkiyede pvc kopuk urunler satiliyor. Cogunlukla reklam sektorunde forex veya dakota diye bilinir.  Ancak bu levhalar yapisal dayaniklilik icin tasarlanmayip sadece ortam sartlarina dayaniklilik gozetilerek uretiliyor. Yani iki levha aldiniz, ayni malzeme ve kalinlikta olsa bile agirliklari farkli olabilir, Ayni levhanin bir yeri daha hafif bir yeri daha agir da olabilir. Dolayisi ile levhanin bir kisminin dayanikliligi diger kismindan farkli olabilir. Yani ciddi bir yapisal konstruksiyonda kullanmak icin guvenilir malzemeler degil. Marin kullanima uygun pvc kopukler cok daha kontrollu bir uretimden gecip ciddi anlamda homojen yapiliyorlar. Dolayisi ile cok daha pahalilar ve sanirim yine Turkiyede temini epey zor olsa gerek.

Bal petegi / honey com. Turkiye bu konuda oldukca geri. Kagit bal petegi disinda bal petegi bulmaniz oldukca zor. Zira bu konunun sektoru de pek yok kullanani da. Ustelik balpetegi sandvic yapmak diger turlerden daha hassas ve daha zor.

Turkiyede rahat temin edilebilecek iki malzeme var. Bunlar poliuretan kopuk ve xps kopuk. Her ikisi de ne yazikki saglam bir kompozit elde etmek icin uygun degiller. Poliuretan zaten cok duzensiz kopuruyor. Malzemenini neresinde bilya kadar, neresinde toplu igne kadar baloncuk olusacagi kontrol edilemeyen bir durum. Dolayisi ile mekanik kuvvetinden emin olamazsiniz. Temin edeceginiz XPS levhanin da uretim amaci yapisal degil yalitim. Dolayisi ile onda da homojen kopuk yapisi tamamen goz ardi edilen bir durum. Bunlarla dayanikli kompozit yapamazsiniz. Ama hafif kompozit yapabilirsiniz.


Peki amator yapimci nerede ve nasil kullanabilir :

Benim dusuncem su yonde, Yapisal olarak pek onemli olmayan ic bolme ve duvarlardan agirlik tasarrufu yapmak amaciyla kullanilabilir. ornegin bir mobilya duvari veya bir dolap kapagi. ozellikle kapaklar yapisal olarak pek islevsizler. Bunlari 10 - 12mm dolu ahsap malzemeden yapmaktansa 1-2 mm kabuk kalinligi ve 10 - 15mm core kalinligi ile kompozit levhadan yaparak epeyce agirlik tasarrufu saglanabilir. Piyasada bu is icin mobilyacilar iki ince levha arasina kagit bal petegi kullaniyor.
Ornegin cogu kapi aslinda 3 - 5mmlik 2 kabuk ve arasinda 30 - 40 mm kagit bal peteginden olusur. yapisal olarak cok saglam olmasa da kendi agirligini tasimak icin fazlasiyla yeterli, agirligi da oldukca dusuktur. Tekne yapimcilari da kagit bal petegini oldukca kullaniyor gordugum.


Hem kendi teknesini tasarlama isine girismis, fiber malzemeleri is icin yillarca kullanmis biri olarak kompozit hakkinda bir cok bilgim var. Ustelik tasarladigim seylerin mekanik hesap kitaplarini yapamasam bile yapacak tanidiklarim da var. Ancak kendi teknemi yaparken yapisal hic bir yerde kullanmayi dusunmuyorum. Zira hesap kitabininin dogrulugundan emin olamam. Bir suru test yapmak gerek hazirlanan kompozit ve yapilan hesaplar dogru mu diye. Bu kadar test icin dunyanin parasi ve malzemesini harcamak gerek. Onlarla ugrasacagima tekneyi ahsaptan yapip icine daha fazla para harcamayi tercih ederim.
Ustelik profesyonel ekipmanlarla ise soyunulmadigi surece kompozit dayanikliligi yeterli bile olsa, kabuk agirligindan %50 maksimum tasarruf etmemiz mumkun gorunuyor.

Bununla ugrasmak yerine, daha kaliteli agac aramak, agac turunu daha dogru belirlemeye daha fazla zaman harcamak bana daha mantikli gorunuyor.
Amator olarak hiz odakli bir tekne yapiyor olsam belki farkli bir yol izleyebilirdim. Cunku amac hiz oldugunda tekneyi 20-30 kilo hafif yapsaniz bile gercekten onemli sayilabilir.
Yani amaci hiz olan arkadaslar kompozit konusunu ciddi olarak masaya yatirabilirler.

Kendi teknemdeki kapi ve kapaklari dogrudan kompozit olarak yapmayi dusunuyorum. Buyuk duvar ve mobilya govdelerini teknenin yapisal tasarimina dahil edecegimden dolayi geriye de kompozitlik pek bir konu kalmiyor benim icin.

Kucuk olceklerde, ucuz bir vakum pompasi ile kucuk ve dayanikli kompozit parcalar yapilabilir. Bir arkadasim benim tarafimle buzdolabi kompresorunden vakum pompasi yapip alakasiz bir konu icin hafif kapaklar yapmisti. Yani cok ciddi dayaniklilik arz etmeyen islerde amator yapim infuzyon tesisatlariyla oldukca hafif ve dayanikli malzemeler yapilabilir.


celenoglu

  • Kıdemli Üye
  • İleri Rehber
  • *
  • İleti: 650
    • Tekne Yat Sörveyi, Ozmoz muayenesi ve onarımı, danışmanlık, arma ayarı
  • Ad Soyad: Ahmet Çelenoğlu
  • Bulunduğu İl: İstanbul
Ynt: Kompozit (Sandviç) Malzemeler
« Yanıtla #2 : Nisan 17, 2018, 06:47:16 ÖÖ »
Kompozit üretimin zorluklarından bahsedilmiş. Kompozitle ilgili bir diğer sorun da yapının içine su girmesidir. Sandviç içine su girdiğinde bu üçlü yapıyı birbirinden ayırıyor ve çok dayanıksız üç ayrı tabaka kalıyor. Hem ağırlığı azaltmak hem de kamara içinde güneş nedeni ile oluşabilecek aşırı ısı artışını engellemek için güvertelerde kompozit kullanılıyorsa da karinada kullanımı seri üretimde de oldukça kısıtlı.

Bir tekne limanda güvenliktedir, ancak tekneler limanda durmak için yapılmazlar.
tel:543 494 71 71

celenoglu

  • Kıdemli Üye
  • İleri Rehber
  • *
  • İleti: 650
    • Tekne Yat Sörveyi, Ozmoz muayenesi ve onarımı, danışmanlık, arma ayarı
  • Ad Soyad: Ahmet Çelenoğlu
  • Bulunduğu İl: İstanbul
Ynt: Kompozit (Sandviç) Malzemeler
« Yanıtla #3 : Nisan 17, 2018, 06:52:33 ÖÖ »
Amatör üretim için sandviç yapının elverişsiz olmasının bir nedeni de dişi veya erkek kalıp yapma zorunluğudur. Yinwe kompozit sııfına giren omurga üzerine ahşap papel kaplayıp veya kontraplak kullanıp üstünü elyaf - epoksi kaplamak amatör üretim için çok daha uygun görünüyor.

Bir tekne limanda güvenliktedir, ancak tekneler limanda durmak için yapılmazlar.
tel:543 494 71 71

Tombik Cat

  • Yeni Rehber
  • **
  • İleti: 70
  • Ad Soyad: A. Selçuk YILDIRIM
  • Bulunduğu İl: İZMİR
  • Doğum Yılı: 18.11.1954
Ynt: Kompozit (Sandviç) Malzemeler
« Yanıtla #4 : Eylül 07, 2019, 09:07:15 ÖÖ »
Uzunca bir zaman sonra sizlere merhabalar…….
Bir seneden uzun süredir bir projede, dur durak bilmeden çalışma neticesi iş bitti ve tekrar kaldığımız yerden foruma devam…… Forumumuz her zaman takibimdeydi……
Konumuzun başlığı “KOMPOZİT (SANDVİÇ) MALZEMELER”…… Konuyu yazışırken kullandığım tabirin yanlış olduğunu tekrar okumada anladım. Konu “Kompozit malzemeler ve Sandviç yapı” olmalıydı. Kompozit zaten en az iki farklı malzemeden oluşan yapının kendisi. Çimento ve kum (beton), Çimento+kum+demir (Betonarme),  Reçine+cam kumaş+ ahşap (tekne gövdesi) gibi….. Kompozit malzemelerde Cam Takviyeli Plastikleri, Sandviç yapıda ise iki kabuk arasında daha hafif malzeme kullanarak eğilmeye çok dirençli bir yapı.
Forumda Cam Takviyeli Plastiklerin uygulamaya yönelik ve yapım yöntemleri ile ilgili detaylıca konuşmamız gerektiğine inandım.
Geçen bu zamanda yaptığım araştırmalarda öyle güzel malzemelerle karşılaştım ki…. Gerek imalat kolaylığı, gerekse imalat yöntemi açısından yapabileceğimiz şeyler olduğunu gördüm. Bunları sizlerle zaman içinde paylaşacağım.
Öncelikle kullandığımız malzemeleri birbiriyle kıyaslamak ve teknik özelliklerini bilmemiz açısından aşağıdaki bilgileri paylaşmak istedim.

Tekne yapımında kullandığımız bazı malzemeler ve bunların mekanik özellikleri:
1.Sınıf meşe yoğunluk 0,63 g/cm3 Çekme mukavemeti 4 kg/mm2
Okume Kontraplak yoğunluk 0,41 g/cm3 Çekme mukavemeti 9 kg/mm2
Kayın Kontraplak yoğunluk 0,75 g/cm3 Çekme mukavemeti 14 kg/mm2
E camı yoğunluk 2,6 g/cm3 Çekme mukavemeti 345 kg/mm2
Çelik yoğunluk 7,9 g/cm3 Çekme mukavemeti 40 kg/mm2
Alüminyum yoğunluk 2,8 g/cm3 Çekme mukavemeti 31 kg/mm2
Polyester yoğunluk 1,35 g/cm3 Çekme mukavemeti 4 kg/mm2
Epoksi yoğunluk 1,20 g/cm3 Çekme mukavemeti 5,5 kg/mm2

Bu değerleri Türk Loydu yayınlarından aldım. Yukarıdaki bilgilerin ışığında E camı, çelikten 8,5 kez, alüminyumdan 11 kez, meşeden 86 kez, kayın kontraplaktan 24 kez daha güçlü. Tabi bu değerler tek başına kullanıldıklarında geçerli. Bu malzemeleri kullanıp yeni, kompozit bir yapıya dönüştüğünde bu değerler değişebiliyor.
Teknelerimizi dik yapıştır metodu ile yaparken kompozit bir yapıyı kullanıyor, teknenin dışını Epeksi ve cam elyafla kapladıktan sonra birde içini de cam elyaf ve epoksi ile kapladığımızda sandviç bir yapı bile elde ediyoruz.

Tombik Cat

  • Yeni Rehber
  • **
  • İleti: 70
  • Ad Soyad: A. Selçuk YILDIRIM
  • Bulunduğu İl: İZMİR
  • Doğum Yılı: 18.11.1954
Ynt: Kompozit (Sandviç) Malzemeler
« Yanıtla #5 : Eylül 09, 2019, 10:33:07 ÖÖ »
Değerli arkadaşlar,
Kompozit malzemelerde çekirdek olarak, bir fiber malzeme (Cam vb. iplikler) ve bu malzemenin çevresinde hacimsel olarak çoğunluğu oluşturan bir matris malzeme (Reçineler) bulunmaktadır. Burada fiber malzeme, kompozit malzemenin mukavemet ve yük taşıma özelliğini sağlamaktadır. Matris malzeme ise, plastik deformasyona geçişte oluşabilecek çatlak ilerlemelerini önler ve kompozit malzemenin kopmasını geciktirmektedir. Matris olarak kullanılan malzemenin diğer bir amacı da, fiber malzemeleri yük altında bir arada tutabilmek ve yükü lifler arasında homojen olarak dağıtmaktır. Böylelikle fiber malzemelerde plastik deformasyon gerçekleştiğinde ortaya çıkacak çatlak ilerlemesi olayının önüne geçilmiş olunur. Matis içindeki fiber oranı ne kadar fazla ise kompozit malzemenin dayanımı o kadar artıyor.
Kırpılmış cam elyafla yapılan çekme testlerinde
Sadece epoksi reçine ile çekme dayanımı 17 MPa
% 15 kırpılmış elyaf, % 85 Epoksi  çekme dayanımı 116 MPa
% 30 kırpılmış elyaf, % 70 Epoksi  çekme dayanımı 160 MPa
% 45 kırpılmış elyaf, % 55 Epoksi  çekme dayanımı 178 MPa
Kıyılmış iplikçik matın mukavemeti çok değildir. Mukavemet isteniyorsa, dokuma bir bez seçilmeli yada ikisini birden kullanmalıyız. Kalınlığın hızlı bir şekilde oluşturmak ve tüm tabakaların birbirine iyi yapışmasına yardımcı olmak için dokuma kumaş tabakaları arasında kullanılıyor. Piyasada satılan Mat keçe elyafın Polyesterle uyumlu olduklarını unutmamak lazım. Epoksiyle uğraşıyorsak Epoksiyle uyumlu olanını bulmamız lazım.

“Sürekli Cam Elyaf Takviyeli Polyester Matrisli Kompozitlerde Elyaf
Hacim Oranı” adlı bir çalışmada Elyaf olarak silan kaplı E-cam_ (Şişe Cam Elyaf Grubu), matris olarak da polyester (Boytek, BRE-314EE) kullanıldığı yapılan bir başka testte (İbrahim Yaşar, Fazlı Arslan KTÜ)
Sadece Polyester reçine ile çekme dayanımı 17 MPa
% 15 cam elyaf, % 85 Polyester çekme dayanımı 142 MPa
% 30 cam elyaf, % 70 Polyester çekme dayanımı 328 MPa
% 42 cam elyaf, % 62 Polyester çekme dayanımı 525 MPa
Değerleri elde edilmiştir.
Buda bize gösteriyor ki yeterli elyaf reçine oranı sağlandığında (kırpılmış elyafta 17,8 kg/mm2, sürekli elyafta 52,5 kg/mm2) kırpılmış elyafta Meşe dayanımının 4 katı, sürekli elyafta 131 katı kadar dayanıklı, sürekli elyafta ise çeliğin dayanımından daha dayanıklı bir yapı elde edebiliyoruz.

servet

  • Kıdemli Üye
  • Onursal Rehber
  • *
  • İleti: 2.778
  • Tekne Adı: avanti
Ynt: Kompozit (Sandviç) Malzemeler
« Yanıtla #6 : Eylül 09, 2019, 11:51:53 ÖÖ »
Doyurucu bilgiler,devam..

Tombik Cat

  • Yeni Rehber
  • **
  • İleti: 70
  • Ad Soyad: A. Selçuk YILDIRIM
  • Bulunduğu İl: İZMİR
  • Doğum Yılı: 18.11.1954
Ynt: Kompozit (Sandviç) Malzemeler
« Yanıtla #7 : Eylül 11, 2019, 10:27:11 ÖS »


Değerli arkadaşlar. Yukarıda linkini verdiğim çalışmayı dikkatlice okumanızı dilerim.

Dolgu maddeleri kısmı bizi ilgilendirmemekle beraber imalat yöntemleri ve elektron mikroskobunda malzeme görüntüleri çok enteresan. Elyafla cam fiberler arasındaki ilişkileri anlatımı dikkate değer.
Aşağıdaki alıntıyı bu tezden aldım.
“Püskürtme Yöntemi (Spray-Up)
El yatırması yönteminin aletli şekli olarak kabul edilebilen püskürtme Yönteminde sadece kırpılmış elyaf kullanılır ve kırpılmış elyaflar kalıp yüzeyine, içine sertleştirici katılmış reçine ile birlikte özel bir tabanca ile püskürtülür. Püskürtme uygun hızda yapılmalıdır. Elyafın kırpılma işlemi tabanca üzerinde bulunan ve
bağımsız çalışan bir kırpıcı sayesinde yapılır. Kullanılabilecek elyaf miktarı % 35 ile sınırlıdır, çünkü %35’ten daha fazla cam elyaf kullanılmaya çalışıldığında reçine tüm cam elyafı sürükleyememektedir ve gereğinden fazla cam elyaf olduğundan ıslanma tam olmamaktadır. Malzeme kalıp üzerine püskürtüldükten sonra, laminatın tamamen ıslanabilmesi için ve arada kalan hava kabarcıklarının giderilmesi için rulolama işlemi yapılır”

Forumların birçok yerlerinde gövdeyi şunun için deldiğimizde şu kadar kalınlığı gördük, bunun için deldiğimizde bu kadar kalınlığı gördük şeklinde ifadelere rastlamaktayız. En çok da "Senin teknenin gövde kalınlığı ne kadar? Benim teknenin gövde kalınlığı ne kadar?" gibi sorular sorulmaktadır. Yapılan gövde imalatlarında püskürtme yöntemi kullanıldığından % 35 elyaf katkısı ile kırpılmış elyaf kullanıldığından yeterli mukavemeti sağlaması için oldukça kalın bir gövde yapılmasını gerektirmektedir. Ayrıca kumaş gibi sabit bir kalınlığı tutturulamadığından püskürtülen elyaf-reçine karışımı her zaman için olması gerekenden daha kalın olmaktadır. Mukavemetin genel kuralı Kesit=Yük/çekme dayanımı. Kesitte elyaf oranı ne kadar fazla ise o kadar çekme dayanımı yüksek malzeme elde etmiş oluyoruz. Dolayısıyla da da az kalınlıkta malzeme kullanmış oluyoruz. Daha az malzeme kullanmak için daha mukavim cam elyaf ürünleri kullanmamız gerekiyor. Bir önceki örnekte vermiş olduğum % 30 oranlı kırpılmışta 160 MPa, % 30 oranlı keçe elyafta 328 MPa ve % 42 oranlı Keçe elyafta da 525 MPa.  Hele hele uygun yönde kullanılmış dokuma elyafta ise mukavemet oldukça artacaktır. Yani sırasıyla kırpılmış elyaf, Mat keçe, ve de en mukavimi cam kumaş…

Anlayacağınız cam elyaf takviyeli kompozitlerin mekanik özellikleri öylesine güçlü ki bu konu hakkında her türlü imalat yöntemlerini bilmek zorunda olduğumuza inanıyorum.

Bilgilerinize sunarım.

Sam Lighter

  • Çırak Üye
  • ***
  • İleti: 96
  • Ad Soyad: Sami ÇAKMAK
  • Bulunduğu İl: İstanbul
  • Doğum Yılı: 1975
Ynt: Kompozit (Sandviç) Malzemeler
« Yanıtla #8 : Eylül 11, 2019, 11:11:09 ÖS »
Merhaba;

Çok yararlı bilgiler tşk. ederiz.

sessizsakin

  • Kıdemli Üye
  • İleri Rehber
  • *
  • İleti: 644
  • Ad Soyad: Kadir
  • Bulunduğu İl: Varna
Ynt: Kompozit (Sandviç) Malzemeler
« Yanıtla #9 : Eylül 12, 2019, 10:34:47 ÖÖ »


Yani sırasıyla kırpılmış elyaf, Mat keçe, ve de en mukavimi cam kumaş…

Anlayacağınız cam elyaf takviyeli kompozitlerin mekanik özellikleri öylesine güçlü ki bu konu hakkında her türlü imalat yöntemlerini bilmek zorunda olduğumuza inanıyorum.


Ben de bu noktada birkac ekleme yapmak isterim :

Bana gore amator yapimcinin puskurtme elyafi dusunmesine bile gerek yok. Herseyden once ozel ekipman gerektiriyor. Ustelik uygulama da tecrube gerektiriyor. Adam teknesini komple bitirene kadar yeterli tecrubeye ulasamaz. Sonra o tecrubeyi napacak :)... noron israfi. Tabi yanlis anlasilmasin, ben bilmeye gerek yok demiyorum. Asla oyle birsey demem.
Sadece amator yapimcinin isine hicbir sekilde gelmedigini dile getirmek istedim.
Bir cok fabrikada, olur olmaz yerde bu sistemin kullanildigini gordum. Siz olur da elinize ekipman gecerse bile, teknenizi yaparken kullanmayin.

Yine bana gore, amator yapimcinin mumkun oldugunca mat keceden uzak durmasinda fayda var. maliyeti orme elyaftan biraz ucuz oldugu halde, dayanikliligi sizin de bahsettiginiz gibi karsilastirilamaz.  Mat kece elyaf yerine orme elyaf kullanmanizin size malyet bakimindan cok kayda deger bir zarari olmayacagi gibi, toplam dayaniklilikta cok seyler kazanabilirsiniz.

Orme elyaf iyidir. elyaflari butun oldugundan, elyaflarin uzandigi yon boyunca kuvvetleri dagitarak govdenin bir butun olarak calismasini saglar.

Ancak aksiyal kumaslari atladiginizi goruyorum. Eger siralama yapiyorsak, aksiyal kumaslari da isin icine katmak gerekir. Yerine gore orme elyaftan cok daha yuksek performans gosterebilirler.

Aksiyal kumasin, orme kumastan farki, elyaflarin birbiri icinden gecmeyerek, birbiri ustune dumduz uzanmasidir. Ornegin unidirectional denen tek yonlu aksiyal kumasa bakarsaniz,
fiber iplerinin ayni agacin fiberleri gibi sadece tek bir yonde serildigi kumaslardir. Bidirectional denen kumaslarda, ustten baktiginizda veya alttan baktiginizda goreceginiz sey unidirectional kumas gibidir. Cunku elyafin bir tarafinda sadece dikine elyaflar bulunurken, diger tarafinda enine elyaflar bulunur.
Orme elyaflarda, fiber iplikleri kendine dik olan diger iplerle orulerek bir alta bir uste gectiginden, ne kadar iyi uygulanirsa uygulansin, kalinligina gore azimsanmayacak olcude zigzag yapar. Bu zigzag, malzemenin esneme kabiliyetini oldukca etkiler. Daha esnek davranmasina sebep olur. Esneklik iyidir. Ancak yerine gore iyidir. Cam elyafin kendisi zaten hali hazirda esnek oldugundan, bu ekstra esneklige ihtiyaci bulunmamakta, Bu ekstra esneklik sayesinde, mukavemet kaybetmekte ve muhtemel diger malzemelerle ( ahsap/kontraplak ) beraber calisma ozellikleri zayiflamaktadir.

Aksiyel kumaslarda fiberler birbirinin icinden gecmedigi ve dumduz uzandigi icin, sonuc urunun esnekligi, kullanilan fiberin esnekligi neyse odur. Dolayisi ile, dogru yerde dogru malzemeyi kullanmak cok onemlidir.

Pratikte, amator uygulayici icin sonuc cok degismese de, konuyu bilip, ayni parayi veriyorsa orme elyaf yerine aksiyel elyaf tercih etmesinde fayda vardir.

Gelebilecek en onemli sorularin basinda, bir cok profesyonel kullanimda orme karbonfiber kullanildigi gorulebilir. madem biaksiyal daha iyi, neden orme kullaniyorlar diyebilirsiniz.
Bu noktada dikkat edilmesi gereken iki konu var.

1 - karbon fiber'in kendi kendine esneme kabiliyeti cok azdir. Neredeyse esnemez. Dolayisi ile, orme kumas kullanmak, malzemeye az da olsa bir esneme sansi verir ve bu da bazen ise yarar.
2 - karbon fiber uygulamasi zor, malzemeleri pahali bir is. Dolayisi ile ureticiler is yukunu hafifletmek ister. Bu sebeple de, bir cok profesyonel uretimde kullanilan karbon kumaslarin ormesinin cok buyuk oldugunu gorebilirsiniz. Bazilari kucuk birer dama tahtasi gibi, genis ama ince elyaflarin orulmesiyle olusur. elyaf ne kadar ince, orgu gecisleri ne kadar genisse, orgunun getirecegi esneme o kadar azalacaktir. Dolayisi ile, bu tarz uygulamalarda genis fiberlerden olusan yaya yaya dokunmus kumaslar gorursunuz.

Cam elyafi karbon elyafi kadar fantastik bir urun olmadigindan ve elle uygulanirken bu kumas deseni kolaylikla bozulabildiginden, amator ureticiye bu tarz elyaflar gelmez.

Cam elyafi zaten kendinden cok esnek bir malzemedir. Dolayisi ile, imkan varsa aksiyal kumas tercih etmek, ayni masraf ve iscilikle, final urunun daha kaliteli ve guclu olmasina yardim eder.

Aksiyal kumaslar genelde ...directional ismiyle satilir.

Unidirectional : Sadece tek yonde elyaflari olan kumastir.

Bidirectional : birbirine 90 derece aciyla iki yonde elyaflari olan kumastir. Siradan orme elyafa en benzeyeni budur. elyaflar normalde 0 ve 90 derecelerde dizili oldugu gibi, -45 ve 45 derecelerde de dizili olabilir.

Tridirectional : birbirine 90 derece 2 yonde elyaf ve bir yonde de 45 derece elyaf bulunan kumastir. spesifik yonde kuvvet gerektiginde tercih edilir.

Quadridirectional : 0, 45, 90, 135 derece yonlerde elyaflari olan kumastir. Cok yuksek performans dusunulen yerlerde, hemen her yonden gelen kuvvetleri karsilamak uzere kullanilir.

Buradan yola cikarsaniz, siradan bir kontraplagin hali hazirda Bidirectional ahsap fiberi oldugunu gorebilirsiniz. Bu da size 0 ve 90 derecelerde ahsap fiberleri saglar.
Bu durumda, imkaniniz varsa, bu kontraplagi -45, +45 olan biaksiyal kumasla kaplarsaniz, tekne govdeniz, ayni agirlikta olmasina ragmen cok daha fazla yonde butun elyaflari olacagindan, totalda daha dayanikli olacaktir.
Eger birden fazla kumas katmani kullanacaskaniz, bir katman -45, +45, diger katman 0, 90 derece oldugunda yine daha dayanikli bir malzeme elde etmis olursunuz.

aksiyal kumaslarin deseni, elle cok hasir nesir olmayi sevmez. Cam elyafi karbon elyafi kadar hassas olmasa da, yine de biraz fazla ugrasirsaniz deseni bozarsiniz, bu da zayif noktalar olusmasina sebep olabilir. O yuzden orme elyafa gore daha nazik davranmak gerek.

Velhasil, kumasi alip recineyi basmak kadar, kumasin elyaflarinin aktigi yon de oldukca onemli.

Tabi bir cok amator yapim tekneyi tasarlayanlar, her ne kadar anlatilsa da amator yapimcinin butun bunlara harfi harfine dikkat edemeyecegini, atlayacagini, veya tamamen yeni bir konu oldugu icin tam olarak kavrayamayabilecegini hesaba katip tasarimi ona gore hazirlar, siradan orme elyafin da yeterli olacagi sekilde yapar.

Ama konuya egilip ayni para ve iscilikle teknenizi niye daha saglam yapmayasiniz degil mi.


sessizsakin

  • Kıdemli Üye
  • İleri Rehber
  • *
  • İleti: 644
  • Ad Soyad: Kadir
  • Bulunduğu İl: Varna
Ynt: Kompozit (Sandviç) Malzemeler
« Yanıtla #10 : Eylül 12, 2019, 10:41:12 ÖÖ »
Konu editlenemiyor. Surede yanlis yazmisim :

Cam elyafi karbon elyafi kadar fantastik bir urun olmadigindan ve elle uygulanirken bu kumas deseni kolaylikla bozulabildiginden, amator ureticiye bu tarz elyaflar gelmez.

Karbon elyafi fantastik bir urun oldugundan ve elle uygulanirken bu kumas deseni kolaylikla bozulabildiginden, cok pahali oldugundan amator ureticiye pek gelmez.
Cam elyafi karbon elyafi kadar fantastik olmadigindan, elle uygulamaya karsi daha toleranslidir.

servet

  • Kıdemli Üye
  • Onursal Rehber
  • *
  • İleti: 2.778
  • Tekne Adı: avanti
Ynt: Kompozit (Sandviç) Malzemeler
« Yanıtla #11 : Eylül 12, 2019, 01:17:17 ÖS »
Seri üretim fiber tekneler de genel uygulama mesela 7 kat fiber olacaksa 4 kat dokuma,3 kat keçe (mat) elyaf döşeniyor..Yerli imalatcılar genelde ucuz diye keçe agırlıklı tekne yapıyor..

Tombik Cat

  • Yeni Rehber
  • **
  • İleti: 70
  • Ad Soyad: A. Selçuk YILDIRIM
  • Bulunduğu İl: İZMİR
  • Doğum Yılı: 18.11.1954
Ynt: Kompozit (Sandviç) Malzemeler
« Yanıtla #12 : Kasım 10, 2019, 10:39:33 ÖS »
     Şu aralar tanıştığım imalatçılarda gördüğüm genelde keçe elyaf (kırpılmış) kullanıldığı belki ilave olarakta 2 kat kumaş elyaf kullanıldığıdır.  Çoğunlukla kırpılmış keçe elyaf kullanılıyor. Eğer tekne gövdesinin bindirme vari bir şekli varsa (bu şekil kendiliğinden eğilmeye karşı mukavim şekil olduğundan) tek kat örme elyaf ve gerisini keçe elyaf olarak yeterli görüyorlar.  Yeterli sertliği ise keçe elyaf sayısını arttırarak sağlamak istiyorlar.
     Yeri gelmişken kırpılmış keçe elyaf yada kırpılmış tabanca ile atılmış elyafın mukavemetinin gözümüzü korkutmaması gerekir. Zira uygun kalınlık sağlandığı takdirde yeterli mukavemette malzeme yapısı oluşmuş oluyor. Kompozit malzemelere örnek olarak verilen kerpiçten yapılmış en büyük Djenne camisi göz ardı edilmemelidir. her türlü malzemede uygun kalınlık sağlandığı takdirde yeterli mukavemette sağlanacaktır.
     Yaptığım araştırmalarda öylesine güzel çekirdek malzemelerine rastladım ki, bunlardan sizlerin de haberdar olmasını ve konuyu incelemenizi istedim. Bunlardan ilki Lantor imalatı çekirdek olarak kullanabileceğimiz malzemeler. Hem el yatırması, hem de vakum infüzyon a uygun çeşitleri var. Bir diğer malzeme ise spheretex imalatları. Ayrıca Metiyx in piyasaya sunduğu çeşitli ürünleri de incelemenizi öneririm. Bu tür çekirdek malzemeler her türlü vidalamaya uygun malzemeler ve hasar halinde sudan etkilenmiyorlar.
     Ayrıca dik yapıştır şeklinde yaptığımız teknelerin dış yüzeylerini cam kumaş kaplamadan önce uygun şekilde zımparaladıktan sonra (çene düzgünlüğünü pürüzsüz şekilde neticelendirdikten sonra) cam kumaşla itinalı şekilde, havasını alaraktan kumaş örgü izlerini kapamak içinde üzerine keçe ile yada pürüzsüz yüzey için imal edilmiş finiş malzemelerini kullanırsak (böyle bir imalat polyester teknelerde jelkot altına kumaşın örgü şeklinin tekne yüzeyinde belirmemesi için yapılıyor) belki de macunlama işine gerek kalmayacak yada çok az uğraşılacaktır.
Hafifliğin ön planda olduğu teknelerde ise PVC köpük, Poliüretan köpük uygun çekirdek malzemesi olabiliyor.


 

Benzer Konular

  Konu / Başlatan Yanıt Son İleti
0 Yanıt
5838 Gösterim
Son İleti Ağustos 10, 2011, 03:34:07 ÖÖ
Gönderen: vlkanaydin
0 Yanıt
3767 Gösterim
Son İleti Ağustos 04, 2013, 01:49:02 ÖS
Gönderen: Ahmet OKUR
6 Yanıt
12629 Gösterim
Son İleti Şubat 06, 2015, 03:58:59 ÖÖ
Gönderen: mobilekaan
7 Yanıt
4279 Gösterim
Son İleti Kasım 19, 2014, 07:46:02 ÖS
Gönderen: mavici
12 Yanıt
7246 Gösterim
Son İleti Kasım 12, 2015, 06:59:16 ÖS
Gönderen: celenoglu
58 Yanıt
8577 Gösterim
Son İleti Eylül 21, 2020, 07:31:47 ÖÖ
Gönderen: khbilen
0 Yanıt
624 Gösterim
Son İleti Mayıs 05, 2023, 09:41:21 ÖS
Gönderen: vlkanaydin
2 Yanıt
355 Gösterim
Son İleti Şubat 12, 2024, 09:56:59 ÖS
Gönderen: vlkanaydin